A. K. Qayimov, E. T. Berdiyev dendrologiy a


M o‘rt togjumrut (Rham nus frangula L.)



Download 29,06 Mb.
Pdf ko'rish
bet181/240
Sana21.06.2022
Hajmi29,06 Mb.
#687578
1   ...   177   178   179   180   181   182   183   184   ...   240
Bog'liq
Dendrologiya-2012

M o‘rt togjumrut (Rham nus frangula L.) 
buta yoki kichik daraxt 
bo‘lib, shox-shabbasi yoyiq shaklda. Po‘stlog‘i silliq, qora. Novdalari 
qizil-jigarrang b o iib , oq yasmiqchalari bor. Kurtaklari tuksiz, jigar 
rangda. Mayin tukli, barglari oddiy tuzilgan, teskari tuxumsimon b o iib , 
navbat bilan joylashadi. Cheti butun, tomirlari barg plastinkasining orqa 
tomonida aniq bo‘rtib turadi. Guli besh a ’zoli, ikki jinsli, oq, 2-7 tadan 
b o iib , barglar qo ltig 'id a joylashadi. Bu buta aprel-may oylarida 
gullaydi. Avgust-sentabr oylarida ba’zan ikkinchi marta gullaydi. 
Mevasi yumaloq, ovalsimon danak, avval yashil, so‘ng qizil yoki 
binafsha rangda b o iib , yetilishi oldidan qorayadi. Danagi 2 ta, jigar yoki 
kul rangda, yonidan ezik, unda bo‘yiga ketgan chiziqlar bor. Urug‘idan 
yaxshi 
ko‘payadi. 
Qalamchadan 
ham 
k o ‘paytiriladi, 
ildizidan 
bachkilaydi. U MDHning Yevropa qismida, G ‘arbiy va Sharqiy Sibirda 
hamda Markaziy Osiyoda yaproqli va ninabargli o ‘rmonzorlarda o ‘sadi. 
Kichik Osiyo va Eronda ham uchraydi. Bu buta deyarli soyaga chidamli, 
sovuqqa ham bardosh beradi, har xil nam yerlarda o ‘sa oladi. Uning 
mevasi surgi dori sifatida ishlatiladi. Yetilmagan mevasidan va 
po‘stlog‘idan bo‘yoq olinadi. U ham zang zam burug‘i bilan kasallanadi. 
Shuning uchun zarur boladigan hollarda uni g ‘alla ekilgan dalalardan 
uzoqroq yerlarga ekish tavsiya etiladi. Bundan tashqari Markaziy 
Osiyoda 
qalinbargli jum rut (Rhamnus coriarea (Regel) Kom.),


Baldjuan jum ruti (Rham nus baldschuanica Grub), mitti jum rut
(Rhamnus m inuta G r u b .
) kabi turlari ham uchraydi.
C H ILO N JIY D A (ZIZIPH US) TURKUMI
Bu turkum oilada eng katta ahamiyatga ega. Uning tarkibida 40 dan 
ortiq tur b o ‘lib, ular tropik va subtropik mintaqalarda tarqalgan. 
Markaziy Osiyo respublikalarida 

Download 29,06 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   177   178   179   180   181   182   183   184   ...   240




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish