10
Июнь
17
o‘qituvchining. so‘zlarini. tezda. tugatadilar.. O‘rganilgan. materialni. mustahkamlash. ham. o‘yin.
elementlari.bilan.amalga.oshirilishi.mumkin..Masalan,.,,Eng.yaxshi.hisobchi”..O‘quvchilardan.
biri. oldinga. chiqib. hisobchi. bo‘ladi.. O‘quvchilar. hisobchiga. misollar. beradilar.. u. misollarni.
og‘zaki. yechadi.. agar. hisobchi. bironta. misolni. yecha. olmasa. yoki. noto‘g‘ri. hisoblasa. uning.
o‘rniga. bu. misolni. bergan. bola. turadi.. O‘quvchilardan. qaysi. biri. hamma. misolni. yechsa. shu.
o‘quvchi.,,Eng.yaxshi.hisobchi”.bo‘ladi..
,,zinacha”.o‘yini.O‘qituvchi.doskaga.yoki.kartonga.zina.ko‘rinishida.bir.necha.misol.yozadi..
Misollar.pastdan.yuqoriga.qarab.ishlanadi..Doskaga.ikki.o‘quvchi.chiqadi..zinani.ikki.chetidan.
turib,.misollarni.yechadilar..Kim.zinaning.cho‘qqisiga.birinchi.chiqsa.u.g‘olib.hisoblanadi.
. ,,Xato. qilma”. o‘yini.. Misollar. doskaga. yozib. qo‘yiladi.. Bu. o‘yinda. hamma. o‘quvchilar.
qatnashadilar..O‘quvchilar.daftarlariga.misollarni.faqat.javobini.yozadilar..Kim.xatosiz.bajargan.
bo‘lsa, o‘sha o‘quvchilar qatnashadilar va rag‘batlantiriladi, 1,2,3-o‘rinni olgan o‘quvchilar
g‘olib.deb.topiladi..O‘qituvchi.ishlash.yo‘llarini.ko‘rsatadi..O‘quvchilar.ovoz.chiqarmay.daftarga.
ishlaydilar,.so‘ng.qo‘l.ko‘taradilar..
,,Kim. tezroq”. o‘yini.. O‘yin. mazmuni:. doskaga. uchta. misol. yozilgan. bo‘ladi. Har. qaysi.
qatordan bittadan o‘quvchi chiqariladi, ular o‘qituvchining ishorasi bilan yig‘indilarni hisoblashga
kirishadilar.va.ularni.doskaga.yozadilar..Qolgan.o‘quvchilar.esa.kuzatib.turishadi..Birinchi.bo‘lib.
to‘g‘ri.yozgan.o‘quvchi.g‘olib.hisoblanadi..
O‘yin shakllari, faol o‘rganish usullari sifatida, bilish har doim ham zerikarli ish emasligini
isbotlab,.bilish.jarayoniga.zavq.bag‘ishlaydi..ijodiy.potentsialni.rivojlantirishga.ham,.o‘quvchilar.
sog‘lig‘ini saqlashga ham yo‘naltirilgan turli texnologiyalardan integratsiyalashgan holda
maqsadga.erishishda.yaxshi.natijalarga.erishish.mumkin..O‘yin.faoliyati.jarayonida.o‘quvchilar.
mavzuga qiziqish bildiradilar, passiv-idrok qiluvchi pozitsiyadan o‘quvchi va o‘qituvchi o‘rtasidagi
hamkorlik pozitsiyasiga bosqichma-bosqich o‘tishni ta’minlaydigan, o‘z-o‘zini o‘rganish va
o‘q1uvchining o‘zini o‘zi boshqarish ko‘nikmalarini shakllantirishga yordam beradigan kognitiv
jarayonlar.rivojlanadi..Natijada.ko‘nikma.va.ko‘nikmalar.shakllanadi,.darslarda.olingan.bilimlar.
mustahkamlanadi...Matematik.darslarda.og‘zaki.sanash.ko‘nikmalarini.rivojlantirishga,.matematik.
darsga qiziqishni oshirishga qaratilgan mashqlarni qo‘llagan holda ishlarni tashkil etish bo‘yicha
tajribam.bilan.o‘rtoqlashmoqchiman..Bu.mashqlarda.turli.xil.tarkibiy.va.murakkab.vazifalarni.
o‘z.ichiga.olgan.mashqlardan.foydalangan.holda.matematik.darsga.qiziqishni.oshirish.kerak..
1-sinfda matematika darsining bosqichlarii va matematika dasturining mazmunini inobatga
olgan holda, men matematika darslarida og‘zaki sanashni o‘tkazish bo‘yicha aniq ish olib
boraman.. Og‘zaki. hisoblash. uchun. tanlangan. mashqlar. nafaqat. hisoblash. ko‘nikmalarini.
shakllantirishga, balki aqliy operatsiyalarni faol rivojlantirishga qaratilgan turli xil tarkibiy va
murakkab. vazifalardan. iborat.. shuning. uchun. og‘zaki. hisob. quyidagilarni. o‘z. ichiga. oladigan.
mashqlarni o‘z ichiga oladi:
1).hisoblash.ko‘nikmalarini.shakllantirish.va.ma’lum.hisoblash.texnikasini.o‘zlashtirish;
2) matematik nutqni rivojlantirish (iboralarni o‘qish, echimning borishini tushuntirish va
bahslasha.bilish.va.boshqalar);..3).muammolarni.hal.qilish.qobiliyatini.shakllantirish;..4).geometrik.
shakllar.tushunchasini.kengaytirish;..........................................................................................................................5).
mantiqiy.vazifalar.bilan.tanishish..
Og‘zaki sanash mashqlari o‘quvchilarga matematik darsning turli bosqichlarida to‘ldiriladigan
turli xil o‘yinlar, shifrlar, matematik diktantlar, misollar ko‘rsatilgan kartalar, jadvallar ko‘rinishida
taqdim.etiladi..Bundan.tashqari,.men.turli.xil.analizatorlarning.rivojlanishiga.hissa.qo‘shadigan.
o‘quvchilarga og‘zaki sanash mashqlarini taklif qilaman, ya’ni bolalar vizual ravishda yoki quloq
orqali.yoki.ko‘rish.qobiliyati.bilan.va.quloq.bilan.qabul.qilinadi..Matematika.fani.o‘zlashtirishi.
qiyin fan, qiyinchilik esa o‘quvchilarning bilim olishga bo‘lgan ishtiyoqini so‘ngdirib qo‘yishi
mumkin.. shunday. ekan. o‘quvchilarni. bilim. olishga. bo‘lgan. ishtiyoqlarini. so‘nishiga. yol.
qo‘ymaylik, aksincha qiziqishlarini oshirib, hisoblash malakalarini rivojlantirish maqsadida
o‘yin.texnologiyalaridan.samarali.va.o‘rinli.foydalanaylik.
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati:
1..sayidahmedov.N.Yangi.pedagogik.texnologiyalar..T..Moliya.nashriyoti,.2003-y..171.b.
2..M.Ochilov..Yangi.pedagogik.texnologiyalar..Qarshi..Nasaf..2000-y..80-b.
3..u..Tolipov,.M.usmanbayeva..pedagogik.texnologiya:.nazariya.va.amaliyot..T..fan..2005..
4..farberman..B.l..ilg‘or.pedagogik.texnologiyalar..T.,2001
5..Kovalenko.V.G..Дидактические.игры.на.уроках.математики.М.,1990.
237
Do'stlaringiz bilan baham: |