"ijtimoiy fanlar" kafedrasi

«(Ularning) har biri Allohga, farishtalariga, 
kitoblariga va payg‘ambarlariga birortasini ajratmasdan (hammasiga) imon 
keltirdi» 
(Baqara, 285) deyilganidan farishtalarga ishonish imonning asoslaridan 
biri deb qaraladi. 
Farishtalar nurdan yaratilgan, nurning tezligi juda kuchli bo‘lganidan 
farishtalar ko‘zga ko‘rinmaydi. Farishtalar sonini Allohdan boshqa hech kim 
bilmaydi, ular Allohning buyrug‘idan chiqmay doimo o‘zlariga buyurilganini 
bajaradigan xos bandalar hisoblanadi. Ular Allohning barcha maxluqotlaridagi 
elchilar deyish mumkin. Xudoning huzuridan ishni olamga olib tushib, o‘shaning 
tadbirini qiladilar. Ularning jinsi yo‘q. Xohlagan qiyofaga kira oladilar. Oyatda: 
«Biz unga ruhimiz (ya’ni Jabroil)ni yubordik. Bas, u (Maryamga) chin odam 
bo‘lib ko‘rindi» 
(Maryam, 17). 
Qur’on va sunnatda farishtalarning muayyan vazifalari borligi haqida
ma’lumot berilgan. Masalan, tog‘larga, yomg‘irga, bulutga, quyoshga, oyga, 
ekinga va hatto ona qornidagi bachadonga vakil qilingan farishtalar toifasi bor. Shu 

---

206 
bilan birga insonga vakil qilingan farishtalar har bir bandaning qilgan ishlarini 
yozib boradilar. Oxirat ishlariga ham vakil qilingan farishtalar mavjud: o‘limga, 
qabrdagi 
savol-javobga, 
jannatga, 
do‘zaxga 
va 
hokazo. 
Masalan: 
«Birortalaringizga o‘lim kelgan paytda, uni elchi (farishta)larimiz erinmay 
(o‘z vaqtida) vafot ettirurlar» 
(An’om, 61), «
Biz faqat farishtalarni do‘zax 
egalari (qo‘riqchilari) qildik va Biz faqat kufrga ketgan kimsalarni sinash 
uchun ularning sanog‘ini (o‘n to‘qqizta) qildik... Parvardigoringizning 
qo‘shinlarini (farishtalarning adadi va sifatlarini) Uning o‘zigina bilur» 
(Muddassir, 31),