1. Dasturiy taminot va uning turlari

21. Algoritm tarixi. Algoritmning asosiy xossalari 

---

14 
Algoritmning zamonaviy rasmiy ta'rifi XX asrning 30-50-yillarida Tyuring, Post, Cherch 
(Cherkovning tezisi - Turing), N.Viner, A.A.Markov asarlarida berilgan. "Algoritm" so'zining 
o'zi olim Abu Abdulloh Muhammad ibn Muso alxorazmiy nomidan kelib chiqqan. 825-yilda u 
asar yozdi, unda u birinchi bo'lib Hindistonda ixtiro qilingan pozitsion o'nlik sanoq tizimining 
tavsifini berdi. Alxorazmiy yangi tizimda hisoblash qoidalarini shakllantirgan va, ehtimol, 
birinchi bo'lib 0 raqamini raqamli yozuvdagi yetishmayotgan pozitsiyani ko'rsatish uchun 
ishlatgan (uning hindcha nomini arablar as-sifr yoki shunchaki sifr deb tarjima qilgan, shuning 
uchun "raqam" va "shifr" so'zlari ). Xuddi shu davrda boshqa arab olimlari hind raqamlaridan 
foydalanishni boshladilar. XII asrning birinchi yarmida al-Xorazmiyning lotin tarjimasidagi 
kitobi Yevropaga kirib keldi. Tarjimon unga Algoritmi de numero Indorum ("Hindiston hisobi 
haqidagi algoritmlar") nomini bergan. Arab tilida bu kitob "Kitob al-jabr val-muqobala" 
("Qo'shish va ayirish kitobi") deb nomlangan. Kitobning asl sarlavhasidan Algebra so'zi 
keladi. 
Aniqlik. Berilgan dastlabki ma'lumotlar bilan hisoblash jarayonining aniq natijasini olishni 
nazarda tutadi. Ushbu xususiyat tufayli algoritmni bajarish jarayoni mexanik xarakterga ega; 
Natijaviylik. Berilgan algoritm bo'yicha amalga oshirilgan hisoblash jarayoni cheklangan sonli 
qadamlardan so'ng to'xtashi va kerakli natijani berishi kerak bo'lgan bunday dastlabki 
ma'lumotlar mavjudligini ko'rsatadi; Ommaviylik. Ushbu xususiyat algoritm ushbu turdagi 
barcha muammolarni hal qilish uchun mos bo'lishi kerak; Diskretlik. Bu algoritm bilan 
aniqlangan hisoblash jarayonining alohida bosqichlarga bo'linishini anglatadi, bunda ijrochi 
(kompyuter) bajarishi mumkinligi shubhasizdir.