1 Muallif: Doniyorbek Qalandarov 2

11-§. XIVA XONLIGI USTIDAN 
ROSSIYA PROTEKTORATINING 
O’RNATILISHI. 
1. Rossiya Xiva xonligiga qarshi harbiy yurishga 
necha yil tayyorgarlik ko’rdi? 
A) 4 yil B) 5 yil C) 6 yil D) 7 yil 
2. Xivada A.Bekovich Cherkasskiy qo’shini qachon 
mag’lubiyatga uchradi? 
A) 1714-yil
B) 1715-yil
C) 1716-yil
D) 1717-yil 
3. 1839-yilda kimning qo’shini Xivaga yetib 
borolmay orqaga qaytib ketdi? 
A) Veryovkin
B) Perovskiy
C) Chernyayev
D) Abramov 
4. Qaysi xonlikni bosib olish Rossiya imperiyasi 
uchun Amudaryoni qo’lga kiritish huquqini berar 
edi? 
A) Buxoro
B) Xiva
C) Qo’qon
D) Qozoq juzlari 
5. Rossiya Xivani bosib olib, Amudaryoni 
egallagach suvdan foydalanish imkoniyatlari xato 
berilgan javobni toping. 
A) suv manbasi
B) suv orqali savdi aloqalari 
C) daryoning quyi oqimidagi serhosil yerlardan 
foydalanish 
D) kuchli daryo floti tuzish 
6. Rossiya qaysi xonlikni bosib olish uchun 5 yil 
tayyorgarlik ko’rdi? 
A) Buxoro
B) Xiva
C) Qo’qon
D) Qozoq juzlari 
7. Rossiyaning Xiva xonligiga hujum okruglari xato 
berilgan javobni toping. 
A) g’arbda-Mamg’ishloq 
B) shimolda-Orenburg
C) sharqda-Turkiston
D) janubda-Krasnodar 
8. Rossiyaning Xiva yurishida ishtirok etgan qo’shin 
tarkibi xato berilgan javobni toping. 
A) 12 mingdan ortiq askar B) 4600 ot
C) 20 ming tuya D) 12 mingga yaqin askar 
9. Rossiyaning Xiva yurishiga kim boshchilik qildi? 
A) Kaufman
B) Veryovkin
C) Chernyayev
D) Abramov 

---

 
 
 
Muallif: Doniyorbek Qalandarov 
42 
10. Xiva xonligini bosib olish uchun rus qo’shini-
Toshkent, Orenburg, Mang’ishloq, Krasnovodskdan 
qachon deyarli bir vaqtda yo’lga chiqdi? 
A) 1873-yil yanvar B) 1873-yil fevral
C) 1873-yil mart D) 1873-yil aprel 
11. Xivani bosib olish uchun yo’lga chiqqan harbiy 
qo’shin bir qismining orqaga qaytib ketishi sabablari 
xato berilgan javobni toping. 
A) xonlikka olib boruvchi yo’llarning yomonligi 
B) dastlab 25 daraja sovuqda , keyin 40 darajadan 
yuqori haroratda yo’l yurish 
C) cho’llarda 60 darajagacha jazirama bo’lishi 
D) Rossiya imperatorining chekinish haqidagi 
buyrug’i 
12. Quyidagi xato ma’lumotni toping. 
A) Xivaga rus qo’shinlarining 8 mingi yetib borgan 
B) Krasnovodsk va Mang’ishloqdan Xiva tomon 
yurgan qo’shinlar jazirama issiq va suv 
yetishmasligidan aziyat chekishdi 
C) Toshkent va Orenburg yo’nalishidan yo’lga 
chiqqan 1873-yil may oyida Xiva xonligi 
chegaralariga yetib keldi 
D) Rus qo’shinlariga qiyinchiliklardan tashqari 
ularga kichik guruhlar hujum qilib, tinkasini quritdi 
13. Rus qo’shinlari 1873-yil may oyida Xiva 
xonligining qaysi shaharlarida janglar olib borishdi? 
1. Hazorasp 2.Qo’ng’irot 3.Xo’jayli 4.Mang’it
5. Xiva shahri yaqini 6. Xonqa 7.Qiyot 8.Kegayli 
A) 1,2,3,4,5
B) 1,3,5,6,7
C) 2,4,6,7,8
D) 4,5,6,7,8 
14. Rus hukumatining asosiy qo’shinlari qachon 
Xivaga yetib keldi? 
A) 1873-yil may oyi boshlari
B) 1873-yil may oyi o’rtalari 
C) 1873-yil may oyi oxirlari
D) 1873-yil aprel oyi 
15. Rus qo’shinlarining Xivaga qarshi I-hujumiga 
kim boshchilik qildi? 
A) Kaufman
B) Veryovkin
C) Chernyayev
D) Abramov 
16. Rus qo’shinlarining Xivaga qarshi I-hujumi 
tafsilotlari xato berilgan javobni toping. 
A) Rus qo’shinlarining Xivaga qarshi I-hujumi 
himoyachilar tomonidan qaytarildi 
B) bu hujumda 2 tomon ham katta talofot ko’rdi 
C) hujumga boshchilik qilgan Chernyayev yarador 
bo’ldi 
D) podsho hukumati qo’shinlari katta talofot 
ko’rganligi bois chekinib, Kaufman boshchiligidagi 
kuchlarni kutishga majbur bo’lishdi 
17. Rus qo’shinlariga qachon Xivaning Hazorasp 
darvozasi ochib berildi? 
A) 1873-yil 18-may
B) 1873-yil 23-may
C) 1873-yil 28-may
D) 1873-yil 29-may 
18. Xiva xonligi poytaxtining egallanish sababini 
ko’rsating. 
A) Hazorasp darvozasining dushmanlarga ochib 
berilishi
B) Otadarvozaning dushmanlarga ochib berilishi
C) Xiva xonining taslim bo’lishi
D) Bog’chdarvozaning dushmanlarga ochib berilishi
19. Gandimiyon shartnomasi qachon imzolandi? 
A) 1873-yil 12-iyun
B) 1873-yil 12-
iyul
C) 1873-yil 12-avgust
D) 1873-yil 12-
sentyabr 
20. Gandimiyon shartnomasini kimlar imzoladi? 
A) Kaufman va Muhammad Rahimxon I
B) Veryovkin va Muhammad Rahimxon II 
C) Chernyayev va Muhammad Rahimxon II
D) Kaufman va Muhammad Rahimxon II 
21. Qaysi shartnomadan so’ng Xiva xoni mustaqil 
ravishda dunyo, hatto yaqin qo’shnilari bilan ham 
aloqa o’rnatish imkoniyatidan ham mahrum etildi? 
A) Gandamak
B) Gandimiyon
C) Turkmanchoy
D) Tilzit 
22. Gandimiyon shartnomasi bandlari xato berilgan 
javobni aniqlang. 
A) Xiva xonligiga qarashli Amudaryoning o’ng 
sohili, unga qo’shni yerlarning barchasi, bu joylarda 
yashaydigan o’troq va chorvador aholisi bilan xon 
tasarrufidan chiqdi 
B) Amudaryo bo’ylab erkin harakatlanish uchun 
Rossiya kemalariga keng huquq berildi 
C) Rossiyalik savdogarlar hamda ularning mollari 
uchun mahalliy hokimlar javobgar bo’ladigan bo’ldi 
D) rus savdogarlarining xonlikda erkin yurishi, boj 
to’lovlarsiz savdo-sotiq qilishi ta’qiqlandi 
23. Daryolar sohilida qayiqlar, kemalar to’xtaydigan, 
maxsus jihozlangan joy-bandargoh-ruscha-kelib 
to’xtamoq degan ma’noni anglatuvchi atama? 
A) kontributsiya
B) pristan
C) pristav
D) flot 
24. Gandimiyon shartnomasi bandlari xato berilgan 
javobni aniqlang. 
A) Xiva xonligi Rossiyaga 2 mln 200 ming rubl 
miqdorida tovon to’lashi kerak bo’lgan 
B) Xiva xonligi xazinasida yetarli darajada pul 
bo’lmagani uchun tovon aholidan yig’ib olinadigan 
bo’ldi 

---

 
 
 
Muallif: Doniyorbek Qalandarov 
43 
C) tovon pulini 20 yil ichida to’lash lozimligi 
belgilandi 
D) shartnomadan keyin Xiva xonligi hududi 4 
baravar qisqardi 
25. Mag’lub davlatning g’olib davlat foydasiga 
to’lagan pul tovoni bu……
A) kontributsiya B) pristan C) pristav D) flot 
26. Rossiya qo’shinlarining Xivaga hujumdan o’tgan 
okruglar mos keladigan javobni toping. 
1.g’arb 2.shimol 3.sharq 4.janub 
a) Mang’ishloq b) Orenburg
C) Turkiston d) Krasnovodsk 
A) 1-a, 2-b, 3-s, 4-d B) 1-b, 2-a, 3-s, 4-d
C) 1-d, 2-b, 3-a, 4-s D) 1-s, 2-d, 3-a, 4-b