Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий университети ҳ. П. Абулқосимов, М.Ҳ. Абулқосимов иқтисодиёт қисқача изоҳли луғат «noshirlik yog‘dusi»

Маҳсулотнинг ишлаб чиқариш таннархи – етишти-
рилган бир бирликдаги маҳсулотга сарфланган ишлаб 
чиқариш харажатларининг суммаси.
Маҳсулотнинг материал сиғими – хом ашё, матери
-
аллар ва бошқа моддий ресурсларнинг маҳсулот бирлигига 
сарфланувчи харажатлари. Материал сиғимини камайтириш 
тайёр маҳсулот ва материалларни кўпайтириш, маҳсулот 
таннархини камайтириш ва хомашё тармоқларини ривожлан
-
тиришга сарфланувчи харажатларни камайтиришга имкон 
яратади.
Маҳсулотнинг меҳнат сиғими – меҳнат унумдор
-
лиги кўрсаткичларига тескари бўлган катталик. Моддий 
ишлаб чиқариш соҳасида сарфланган меҳнатнинг ишлаб 
чиқарилган маҳсулот ҳажмига нисбати орқали аниқланади.
Маҳсулотнинг техник даражаси – баҳоланаётган 
маҳсулотнинг техник такомиллашганлигини белгиловчи, 
унинг базис кўрсаткичларига мос келувчи кўрсаткичлар
-
ни таққослашга асосланган маҳсулот сифатининг нисбий
тавсифномаси.
Маҳсулотнинг яшаш даври – маҳсулот ҳаётининг
бешта босқичининг алмашиниш даври: ишлаб чиқиш, иш
-
лаб чиқариш, бозорга чиқиш, ўсиш, бозорнинг тўйиниши ва 
маънавий эскириш.
Машиналашган ишлаб чиқариш – мануфактура
-
га уюшган ходимлар меҳнатига машиналарнинг жорий 
қилиниши натижасида вужудга келади.

---

243
Маънавий бойлик – ашёвий – буюм кўринишига эга 
бўлмаган номоддий қимматликлардан ва инсониятнинг ин
-
теллектуал салоҳияти натижаларидан иборат.
Маънавий рағбатлантириш – инсонни унинг фа
-
олият натижалари асосида орден, медал, фахрий ёрлиқ, 
мақтов ёрлиғи, ҳурмат тахтасига киритиш каби шаклларда 
тақдирлашдир.
Менежер (ингл. – бошқарувчи) – корхонани замона
-
вий усуллар асосида бошқарадиган ёлланма профес сионал 
бошқарувчи. Банк – молия муассасалари ва турли хил ком
-
панияларнинг раҳбар ходимлари, шунингдек, банк синди
-
катларининг раҳбарлари ҳам менежер дейилади. Ҳозирги 
бозор иқтисодиёти шароитида ишлаб чиқаришни ва товар
-
лар ҳаракатини ташкил қилишда менежер муҳим ўрин тута
-
ди. Улар ишлаб чиқариш ва савдо-сотиқни юқори даражага 
кўтарган алоҳида ижтимоий қатламни ташкил қилади.