Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий университети ҳ. П. Абулқосимов, М.Ҳ. Абулқосимов иқтисодиёт қисқача изоҳли луғат «noshirlik yog‘dusi»

Институционал вакум – бу илгариги хўжалик тизими
-
ни бошқариш механизмининг тугатилиши ва янги механизм-
нинг мавжуд эмаслиги туфайли институционал тизимда энг 
кам трансакция харажатларига эга битимларнинг амалга 
оширилишини қўллаб-қувватлашга қодир бўлган расмий
институтларнинг мавжуд эмаслиги ёки етишмаслиги.
Институционал матрица – бу тарихан барқарор шакл
-
ланган, дастлабки давлатларнинг пайдо бўлишини ва бар
-
ча кейинги институционал тузилмаларнинг ривожланиши
-
ни белгилаб берган, ўз навбатида, моҳияти ҳамон сақланиб 
қолган бирламчи моделни такрор яратишга хизмат қилувчи 
базавий ижтимоий институтлар тизими.
Институционал низо – расмий ва норасмий қоидалар 
ўртасидаги номувофиқлик натижаси. Бир ҳолатда, институ
-
ционал низо истиқболсиз институтларнинг пайдо бўлишига, 
бошқа ҳолатда эса самарасиз бўлса-да барқарор ҳосилалар – 
институционал тузоқларнинг пайдо бўлишига олиб келади.
Институционал таҳлил – лойиҳа таҳлилининг жиҳати 
ёки бўлими бўлиб, у ўзининг мақсади қилиб ташкилий, 
ҳуқуқий, сиёсий ва бошқарув шартларини қамраб олади 
ҳамда улар доирасидаги аниқ лойиҳани амалга оширади.
Институционал технология – бу институтларни жорий 
этиш (импорт қилиш), шунингдек, иқтисодий тизим фаоли
-
ят кўрсатиши трансакция харажатларининг пасайишига олиб 
келишга ва иқтисодий ўсишни таъминлашга қодир бўлган 
янги институтларни ишлаб чиқиш (етиштириш) билан 
боғлиқ технология.
Институционал тузоқ – ўзини ўзи қўллаб-қувватловчи 
хусусиятга эга бўлган самарасиз барқарор норма (самарасиз 
институт).
Институционаллаштириш – индивидлар ўртасидаги 
муносабатларда жамият аъзоларининг катта қисми томони
-
дан фойдаланиладиган муайян қоидалар ёки нормаларни 
мустаҳкамлаш.
Интеграция (лот – бутун) –1) айрим қисм ва эле
-
ментларни бир бутунга бирлаштириш; 2) мустақил хўжалик 

---

159
фаолиятининг миллий, минтақа ва Халқаро миқёсда ўзаро 
бирлашиб, яхлит ҳолдаги йирик хўжалик организмини таш
-
кил қилиши. Ишлаб чиқарувчи кучларнинг ўсиши натижа
-
сида меҳнат тақсимоти вужудга келади ва ривожланиб бо
-
ради. Бу эса ўз навбатида интеграцияни вужудга келтиради. 
Шунингдек, икки ёки ундан ортиқ давлатлар миллий хўжа
-
ликларининг ўзаро қўшилиб, ҳуқуқий жиҳатдан тенг бўлган 
корхоналар бирлашмасини юзага келиши ҳам интеграция на
-
тижаси ҳисобланади.