Kasb tanlashga

Chok turlari.
K ashtachilikda quyidagi chok turlari ishlatiladi.
l-r a sm . Chok turlari va tikish usullari: 
a -
popop chok;
b —
iroqsim on chok; 
d -
yo‘rma chok.
Popop chok chok
b ir-b irin in g ichidan chiqib keladigan uzluksiz 
qator petlyalardan iborat bo'ladi. Bu chokni gardishda va gardish- 
siz tikish m um kin. Ikkala holda ham ignani o'zi tom on yuritib 
qaviq tushiriladi. K ashtani gardishsiz tikayotganda gazlam a tor- 
tilib qolm asligini, chok petlyalari yum aloq shaklda bo'lish in i k u ­
zatib borish kerak. P opop chokni siniq chiziq tarzida tikish ham
m um kin. Bunday chokning teskari tom onidan qaviqlari va o'ng 
tom onidagi petlyalari chokning o 'rta chizig'idan navbatm a-nav- 
bat bir chapga, bir o'ngga joylashgan bo'ladi (l-rasm , a).
Iroqsimon chok.
G azlam ad an sug'urib chiqarilgan ikkita ip izi 
bo'ylab yoki ixtiyoriy konturli kashta g ulining motivida tikiladi. 
Bunda kashta gu lining goh u, goh bu tom oniga navbatm a-navbat 
igna sanchib, qaviqlar chapdan o'ngga tom on joylashtirib boriladi. 
G azlam aga igna sanchilgan joylar oralig'i bir xil bo'lishi kerak. 
Y o'lning o 'rtasi bo'ylab qaviqlar chalishib boradi. H ar bir yangi 
qaviq oldingi qaviq ustiga tushadi (l-rasm , b).
Yo‘rma chok
ba’zan ziy chok ham deyiladi, chunki bu chok 
bilan gazlam aning chetlari tikiladi. G azla m an i teskari tom oniga 
3 - 4 sm bukib, gazlam a rangidagi ip bilan ko'klab chiqiladi. Pet- 
lya chok qaviqlari chapdan o'ngga tom on gazlam a ziyiga p erp en - 
dikulyar joylashtirib tikiladi. Bu choklar gardishsiz tikiladi. C hok 
qaviqlarining yirikligi bir xil bo'lishi kerak (l-rasm , d).
Qaytma chok.
Bu chok bir xil yiriklikdagi qaviqlarning u z ­
luksiz qatoridan iborat bo'ladi. Ignani o'ngdan chapga yuritib, 
birinchi qaviq bilan shu qaviq yirikligidagi oraliq hosil qilinadi. 
Ik kinchi qaviqni tushirish uch un ip chapdan o'ngga yotqizib bi­
rinchi qaviq tugagan joydagi nuqtaga igna sanchiladi-da, qaviq
124

---

y irikligida o ‘ngiga chiqariladi. U chinchi va u n d an keyingi qa- 
viqlarni tu sh irishd a, ularn in g o ‘zidan oldingi qaviq tugagan joy- 
ga igna sanchiladi. Q aytm a chokni qaviqlar orasida ochiq joy 
qoldirib tik sa ham b o la d i.
Suv chok
bir-birga zieh joylashgan qato r qiya qaviqlardan ibo­
rat b o ‘ladi. Bu chokni chap d an o‘ngga to m o n yoki o ‘zidan o l­
dinga qaratib yo'naltirib tikish m u m k in . Suv chokni tikayotganda 
ip doim o b ir to m on d a — chapda yoki o ‘ngda b o iis h i kerak. T ika­
yotganda ip yo‘nalishini o ‘zgartirib b o lm a y d i, chunki chokning 
stru k tu rasi buzilib qoladi.
H o zirda tekis choklar ju d a keng tarqalgan usuldir. K o‘pgina 
k ash talar shu choklar bilan tikib bezatiladi. Bu chokka ip kam
ketadi, rangli iplar bir-biri bilan kirishib chiroyli ko‘rinishga ega 
b o ‘ladi. G u lla r tasviri tabiatdagi gullarga yaqin ko‘rin ish d a tikib 
bezatiladi.