1-ШЎъба: педагогик технологиялардан самарали фойдаланиш муаммолари ва ечимлар

 
ОЛИЙ ТАЪЛИМ МУАССАСАСИ ПРОФЕССОР-
ЎҚИТУВЧИЛАРИНИНГ АХБОРОТ-КОММУНИКАЦИЯ 
ТЕХНОЛОГИЯЛАРИГА ОИД КОМПЕТЕНЦИЯЛАРИ 
 
Аскаров А. Д.-ЎзМУ ―Педагогика‖ кафедраси мудири, п.ф.ф.д.(PhD) 
 
Жамият инсонларнинг жамоа бўлиб яшашга табиий эҳиѐжлари 
асосида пайдо бўлган бўлса, замонавий жамият ривожланишининг ўзига 
хослиги унинг глобал характерга эга бўлган ахборотлаштириш, жумладан, 
таълимни ахборотлаштириш жараѐни билан боғлиқлигида кўринади.
Манбаларда таълимни ахборотлаштиришнинг бош мақсади 
ахборотлашган жамият шароитида таълим тизими қатнашчиларини 
(педагог кадрлар, таълим олувчилар, техник-муҳандис ходимлар, 
маъмурий-бошқарув ходимлари ва бошқалар) ҳаѐт фаолиятларидаги 
маиший, ижтимоий ва касбий соҳаларига тўлиқ ва самарали иштирок 
этишларига 
тайѐрлашдан 
иборат 
бўлиб, 
ахборот-коммуникация 
технологиялари (АКТ) соҳасидаги таълим ривожланиши муаммоларининг 
комплекс ҳал этилиши кадрлар таркибини юқори малакали мутахассислар 

---

12 
билан тўлдириш, ходимларнинг касб даражасини оширишни таъминлаши 
таъкидланади. 
Бундан АКТни таълим жараѐнига самарали жорий этиш учун уни 
жараѐн субъектлари, жумладан, профессор-ўқитувчилари эҳтиѐжларига 
йўналтириш зарур, деган кичик хулосага келиш мумкин.
Олиб борилган илмий тадқиқотимиздаги самарадорлик ва 
натижавийлик билан бевосита боғлиқ бўлган омилларга таяниб, олий 
таълим муассасаси (ОТМ) профессор-ўқитувчиларига қўйиладиган 
ахборот-коммуникация технологияларига оид компетенциявий талаблар 
таркиби мавжудлигини кўрсатди.
ОТМ профессор-ўқитувчиларининг АКТга оид компетенцияси – бу 
профессор-ўқитувчилар фаолиятини ташкил қилиш ва амалга оширишда 
ахборот технологияларини интеграциялаш учун зарур бўладиган лаѐқат 
таркибидан иборат. Унинг функцияси АКТ сиѐсати, компьютерда 
ишлашнинг таянч усуллари, педагогик фаолиятда таълим ресурсларидан 
фойдаланиш, виртуал тарзда самарали педагогик ҳамкорлик қилиш 
лаѐқатига оид талаблар қўйилади.
Ушбу компетенцияни 4 та йўналишга ажратиш мақсадга мувофиқ, 
яъни улар:
А)
АКТ сиѐсатини тушуниш; 
Б)
Компьютерда ишлашнинг таянч усулларини билиш; 
В)
Педагогик 
фаолиятда 
электрон 
таълим 
ресурсларидан 
фойдаланиш; 
Г)
Виртуал педагогик ҳамкорлик қилиш лаѐқати. 
А) АКТ сиѐсатини тушунишга оид лаѐқат таркиби таълимда АКТдан 
фойдаланиш 
тамойилларини 
тавсифлаш 
ва 
таҳлил 
қилиш 
(ахборотлаштириш, таълимни ахборотлаштириш, АКТнинг самараси, 
АКТга оид Давлат сиѐсати, умумий талабларга оид) ҳамда компьютер ва 
унинг қурилмаларидан фойдаланиш қоидаларини тавсифлаш (техник, 
хавфсизлик, эргономик ва бошқа талабларга оид) иборат бўлади. 
Б) Компьютерда ишлашнинг таянч усулларини билишга оид лаѐқат