Илмий муҳаррир: медицина фанлари доктори, профессор Н

Gemogramma.
Gemogramma tushunchasi qon shaklli elementlarining miqdoriy nisbati, 
gemoglobin miqdori, eritrotsitlarning cho`kish reaksiyasi (SOE), gematokrit ko`rsatkichi va 
boshqalarni o`z ichiga oladi. Bu ko`rsatkichlar meditsina praktikasida muhim ahamiyatga ega. 
Gemogrammani bilish har bir vrach uchun muhim ahamiyat kashf etadi. Turli leykotsitlar 
protsent miqdorining nisbati leykotsitar formula yoki 
Shilling formulasi 
deb ataladi. Hozirgi 
vaqtda normal leykotsitlar formula ko`rsatkichlari qilib quyidagilar qabul qilingan. 
Leykotsitlar miqdori 1 mm
3
qonda 3,8-9 ming (3,8-9x10
9
/l) atrofida bo`ladi, shulardan: 
neytrofillar-65-70% ni (segmentlilari-60-65% ni, tayoqcha yadrolilar-2-4% ni, yosh neytrofillar 
yoki metamiyelotsitlar 0-0,5% ni), eozinofillar-2-5% ni, bazofillar-0,5-1% ni, limfotsitlar-20- 
35% ni, monotsitlar-6-8% ni tashkil etadi. 
GEMOGRAMMANING YOSHGA QARAB O’ZGARISHI 
Klinik praktikada gemogrammaniig yoshga qarab o`zgarishini bilish ham muhim 
ahamiyatga ega. Yangi tug`ilgan chaqaloqda eritrotsitlar soni 6-7x10
12
/l bo`lib, 2 haftadan so`ng 
4,5-5,5X 10
12
/l gacha kamayadi. Eritrotsitlar miqdori yana tobora kamayib 3-6 oylik chaqaloqda 
minimal darajaga (3,5-4,0x10
12
/l) yetadi. Yosh
bolalarda eritrotsitlar soni birmuncha kamroq 
bo`lib, faqat balog`at yoshidagina voyaga yetgan katta odamnikiga yaqinlashadi. 
Leykotsitlar soni ham yoshga qarab turlicha bo`ladi. Yangi tug`ilgan chaqaloqlarda ular 
juda ko`paygan (10-28x10
9
/l) bo`ladi. Ikkinchi haftaga kelib leykotsitlar soni 9-15x10
9
/l gacha 
kamayadi. Organizm o`sishi davomida leykotsitlar miqdori sekin-asta kamayadi va balog`at 
yoshida voyaga yetgan odamnikidek bo`lib qoladi. Yangi tug`ilgan bolalarda neytrofillar va 
limfotsitlarning nisbati voyaga yetgan odamlarnikidek bo`ladi. Ammo limfotsitlar soni tez oshadi 
va 4-5 sutkada neytrofillar bilan tenglashadi (birinchi fiziologik kesishuv). Limfotsitlar miq-
dorining oshuvi davom etadi va 1-2 yashar bolalarda ular 60- 65% ni, neytrofillar esa 20-25% ni 
tashkil etadi. So`ngra limfotsitlar soni sekin-asta kamayadi va 4 yoshli bolalarda ular yana 
neytrofillar bilan tenglashadi (ikkinchi fiziologik kesishuv). Limfotsitlarning kamayishi va 
neytrofillarning oshishi balog`at yoshigacha davom etadi.

---

103