Iqtisod-moliya

V BOB. OILA VA UNING SOG‘LOM TURMUSH 
TARZINI SHAKLLANTIRISHDAGI O‘RNI
16. Oila va salomatlik
Oila uning a’zolari sog‘lig‘ini ta’minlab turadigan eng 
kuchli, baquvvat omildir.
Nikoh-erkak bilan ayolning birgalikda yashashining tarixan 
tarkib topgan va jamiyat tomonidan ma’qullangan shakli 
bo‘lib, erkak bilan ayolning shaxsiy va mulkiy mimosabatlarini 
mustahkamlaydi va oila qurishni maqsad qilib qo‘yadi.
Oiladagi shart-sharoit, “ruhiy iqlim”, odamning hayotiga 
ko‘p jihatdan ta’sir qiladi. Dunyoga mashhur bo‘lgan “Uzoq 
umr ko‘rish varaqasi”ni tuzgan amerikalik olim R. Kollens 
shunday deb ta’kidlaydi: agar odam oila qurgan bo‘Isa, u o‘z 
tasavvuridagi umriga yana besh yil qo‘shishi mumkin. Agar oila 
qurmagan bo‘Isa, yolg‘izlikda kechgan har o‘n-yilidan bir-yilini 
olib tashlashi kerak.
1930-yilda rus shifokori L. Kaminskiy oilaviy turmush 
ayniqsa, sog‘liqqa ta’sir qilishini, asosan erkaklar uchun barakali 
shart-sharoitlar yaratib berishini isbotladi.
Lekin hayotda faqatgina oila qurishning o‘zigina emas, balki 
uni asrab-avaylash, umrini mustahkam qilish oila a’zolar hamda 
shu oilada tug‘ilajak farzandlar kelajagi, sog‘lig‘i uchun ham 
muhimdir.
Jinsiy hayot - murakkab jismoniy, ruhiy va ijtimoiy jara-
yonlar majmuasi bo‘lib, naslni davom ettirib borish uchungina 
xizmat qilib qolmasdan, balki erkak bilan ayol o‘rtasidagi 
ma’naviy yaqinlikni ham ifoda etadi. 
Talaygina seksopotolog mutaxassislar fikriga ko‘ra, kishi-
ning jinsiy mijozida uchraydigan kamchiliklar, ko‘pincha 

---

107
jinsiy a’zolar kasalliklariga bog‘liq bo‘lmaydi, balki er-xotin 
o‘rtasidagi murosaning to‘g‘ri kelmasligiga bog‘liq ekan. 
Buning natijasida hosil bo‘ladigan jinsiy sovuqlik nafaqat er-
xotinlar ruhiyatida o‘zgarishlami, balki yangi hissiyotlami 
qidirishga majbur etishi va natijada hiyonat qilish hanida 
bundan tashqari tanosil kasalliklarini yuqtirib olish xavfini ham 
tug‘diradi.
Shaxsiy gigiyena qoidalariga rioya qilish jinsiy a’zolarni 
gigiyenasiga ham birdek taalluqli hisoblanib, ozoda bo‘lish, 
har xil kasalliklardan, sovqotishlardan asrash, siydik tanosil 
sistemasidagi o‘zgarishlar natijasida kelib chiquvchi jinsiy 
faoliyatni susayishini oldiiii oladi. Bu esa sog‘lom jinsiy hayotni 
ta minlaydi.