“Tálim sistemasında elektron tálim ortalıǵında islewdegi mashqalalar hám sheshimler”

paradigma
- bu ilmiy hamjamiyat a’zolarini birlashtiradigan 
narsa va aksincha, ilmiy hamjamiyat ma’lum bir paradigmani tan oladigan odamlardan iborat. 
Paradigma, qoida tariqasida, darsliklarda, olimlarning asarlarida belgilanadi va ko‘p yillar 
davomida ma’lum bir fan sohasida, ilmiy maktabda muammolar va ularni hal qilish usullarini 
belgilaydi [1]. 
Bugun O‘zbekiston Respublikasida ta’lim paradigmalari sifatida jahon tajribalariga 
tayangan holda milliy ta’lim tizimini yaratish yo‘lida ekanligini ko‘rishimiz mumkin.
Masalan, dunyo tan olgan nemis ta’lim tizimida o‘quvchilarga ta’lim berish jarayoni 5 
bosqichda tashkil qilinadi.
1. Elementar ta’lim bosqichi
. Maktab ta’limining 1-bosqichiga tegishli bo‘lib, 
maktabgacha muassasalarini o‘z ichiga oladi. Bunda bolalar bog‘chalari, tayyorlov sinflari va 
kirish guruhlari bo‘lib, bunday muassasalarga qatnashi 3 yil davom etadi. Ota onalar 
hohishiga ko‘ra ixtiyoriy hisoblanadi.
2. Та’limning birinchi bosqichi. (Primastufe)
boshlang‘ich maktab bo‘lib, bolalar 6 
yoshdan qabul qilinadi. O‘qish muddati 4 yil. Berlin va Brandburgda 6 yil davom etadi. Bu 
bosqichdagi ta’limning maqsadi bolalarga ta’limning fundamental asoslari beriladi.
3. Та’limning ikkinchi bosqichi. (Sekundastufe I)
“yo‘nalishli bosqich” hisoblanib, 
unda bolalarni ularning iqtidoriga ko‘ra o‘quv muassasalarining kerakli turlariga 
yo‘naltiriladi: asosiy maktablar, real maktablar, gimnaziyalar, kompleks maktablar. 
O‘quvchilar ta’lim haqida attestatni real va asosiy maktabni bitirgachgina olishadi. 

---

Qaraqalpaqstan 
Respublikası xalıq bılımlendiriw xızmetkerlerin 
qayta tayarlaw hám olardıń qánigeligin arttırıw aymaqlıq orayı
39 
“Tálim sistemasında elektron tálim ortalıǵında 
islewdegi mashqalalar hám sheshimler”