O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent to‘qimachilik va engil sanoat instituti “Charm buyumlarini konstruksiyalash va texnologiyasi” kafedrasi 5320900- «Engil sanoat konstruksiyasini ishlash va

 Kombinatsiyada bichishni tanlash va asoslash.
Charm va charm detallari assortimentlariga asoslanib ilova 3 ni qo‘llab
poyabzal turi, jinsi va bichish o‘lchovlarining muqobil kombinatsiya variantlari
tuziladi. Kombinatsiyada quyidagi poyabzal modellari tanlanadi va bir turdagi
materiallardan bichiladi.
Poyabzalni jinsi, turi va qo‘llanilishi bo‘yicha kombinatsiyalanadi.(masalan,
botinka+qo‘njsiz botinka, ayollar va qizlar poyabzali).
Kombinatsiya tanlashda ma’suliyati yuqori bo‘lgan detallarning salmog‘i
charmning sirt (cheprak) qismi salmog‘iga mos kelishiga intilish kerak. Xar bir
turdagi poyabzal detallari komplektidagi ma’sulliyati yuqori bo‘lgan detallarning
foizdagi farqi quyidagi tenglama bilan aniqlanadi.
P
Sмacъ yл
Fyp м и н а
=
å
.
ё
100
;
bu erda:
å
S
mas’ul
-mas’uliyati yuqori bo‘lgan detallarning o‘rta-miyona maydoni.
F
o‘r.miyona
-komplekdagi detallarning o‘rta miyona maydoni.
Xisob natijalari quyidagi jadvalga 1 kiritiladi.
1-jadval
Smena topshirig‘i uchun yuqori va kam ma’suliyatli bo‘lgan detallar maydonini
nisbati.
№
Poyabzal
Jinsi va
Turi
Smena
topshi
rig‘i
Detal
Lar
Nomi
Bichilayotgan detallar maydoni, dm
2
Sirt qismidan
Boshqa qismlardan
Juft
uchun
Smena
uchun
Juft
uchun
Smena
uchun
1
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
1-jadvalning davomi
Komplekdagi detallar maydoni
Foizlar nisbati
Juftuchun
Smena uchun
Juft uchun
Smena uchun
9
10.
11.
12.

---

14
Bajarilgan hisob-kitoblar va tanlangan kombinatsiya varianti haqida xulosa
keltiriladi, hamda kombinatsiyadagi mas’uliyati yuqori bo‘lgan detallarning nisbiy
foizi quyidagi tenglama bilan hisoblanadi.
r =
+
+
å
å
Smacyъ л i Pcmeн i
Smacъ yл j Pcmeн J
FiPcmeн i
FjPcmeн j
. .
.
. .
.
.
bu erda:S
mac’yl.i
, S
mac’yl.J
-kombinatsiyaga kiruvchi ikki turdagi (i,j) poyabzallar uchun
yuqori ma’suliyatli detallar maydonlarining yig‘indisi.
P
cmen.i
, P
cmen.J
-kombinatsiyaga kiruvchi ikki turdagi (i,j)-poyabzallarning smena
topshiriqlari.
Fi,Fj
-kombinatsiyaga kiruvchi (i,j) poyabzal komplektidagi detallarining o‘rta
miyona maydoni.
CHeprak qismi charmni o‘rtacha 50% tashkil etganligi sababli, undan samarali
foydalanish uchun tanlangan kombinatsiyadagi yuqori mas’uliyatli detallarning
nisbati shu ko‘rsatgichga yaqinroq bo‘lishiga erishish lozim.