Farmatsevtika ishini tashkil

199

---

sotish va olib sotish m aqsadida 
ulguiji vositachi 
(tashkilotlar va 
alohida shaxslar)ning o‘m i katta.
Ulguiji vositachilarning asosiy vazifasi 
— ishlab chiqaruvchilar 
va chakana sotuvchilar (dorixonalar bilan) o ‘rtasidagi uzilishni 
yo‘qotib, muntazam aloqalami va markazlashtirishni ta ’minlashdir.
Farmatsevtik tovarlar harakati tizimining zarur sharti — ulguiji 
vositachi (dorixona om bori) aloqalari orqali iste’molchilarga 
yetkazish hisoblanadi.
Ulguiji vositachilar funksiyalari
Farmatsevtika bozorda ulguiji vositachilar quyidagi funksiya- 
lam i bajaradi:
— M arketing — bozom i kompleks tahlili, tovar siyosati va 
narx siyosati va boshqalam i amalga oshirish.
— Axborotli — kerakli axborot bilan ta ’m inotchilam i va 
chakana tashkilotlarni ta ’minlash.
— T ovarlam i qabul qilish, saqlash va to v ar zaxiralarini 
boshqarish.
— Tovam i tashish.
— 0 ‘z xaridorlarini kreditlash — tovarlam i iste’molchilarga 
kreditga berish.
— Rejalashtirilmagan xarajatlar xavf-xatarini qayta taqsimlash.
— Tovaiga egalik huquqini olgan holda ulguiji vositachilar, 
tovarlam ing buzilishi, o ‘g‘irlanishi, unga qo'yilgan narxlam ing 
pasayishi bilan bogMiq b o 'lg an m a’lum xavf-xatardan ishlab 
chiqarishni xalos etadilar.
Ulguiji vositachilar tasnifi
Ulguiji vositachilar bog‘liq b o ‘lgan va bog‘liq boMmagan 
vositachilarga bo‘linadi:
Bog‘liq bo‘lmagan vositachilar 
ta ’minotchilardan tovam i sotib 
oladilar, tovar sotish huquqini olgandan so‘ng ulguiji vositachilarga 
xos bo‘lgan ham m a funksiyalami bajaradilar. Ularga distribyuterlar 
kiradi — bu firm alar yirik ishlab chiqaruvchilardan to ‘liq ulguiji 
sotib olish asosjda savdoni bajaradi. D istrib y u terlar shaxsiy 
om borxonalarga ega, ular, odatda, tovar ishlab chiqaruvchilari 
bilan uzoq muddatli aloqalar o ‘matadilar.
2 0 0

---

Bog‘liq boigan vositachilar — tovarga egalik huquqini olmagan 
va bevosita savdoda ishtirok etm aydigan firm alar yoki ayrim 
tadbirkorlar (agent va brokerlar). U lar sotish yoki oldi-sotti 
jarayonlariga ko ‘maklashadi, ya’ni sotuvchilar va xaridorlarni 
birlashtiradi hamda axborot va marketingli funksiyalami bajaradilar.