Луғат. Тузувчилар: Абулқосимов Ҳ. П., Абулқосимов М.Ҳ

Шахсий тадбиркорлик 
– шахсий мулкка асосланади, 
ишлаб чиқаришни ташкил қилиш ўзи ёки оила аъзолари 
меҳнати асосида амалга оширилади. Шахсий корхона эгаси 
унинг менежери ҳам ҳисобланиб, корхонанинг барча 
мажбуриятлари учун шахсий жавобгар бўлади. Хўжалик 
хуқуқи нуқтаи-назаридан шахсий тадбиркорлик ҳуқуқий шахс 
ҳисобланмайди, шу сабабли унинг эгаси чекланмаган 
масъулиятга эга бўлиб, фақат фуқаролардан олинадиган 
даромад солиғини тўлайди. Бу одатда кичик магазин, хизмат 
кўрсатиш соҳасидаги корхоналар, деҳқон хўжаликлари, ҳамда 
ҳуқуқшунос ва ҳакамларнинг малакавий доирасида ташкил 
қилинган тадбиркорликдир. 
Шахснинг иқтисодий хавфсизлиги
– унинг ҳаётий 
манфаатларининг, яъни яшаш ва шахсий дахлсизлик, эркин 
меҳнат қилиш, тадбиркорлик фаолияти билан шуғулланиш, 
мулкдор бўлиш, ҳаётий истеъмол эҳтиёжларини қондириш, 
саломатлигини сақлаш, билим олиш ва касбга эга бўлиш, 
қариганда 
ижтимоий 
таъминот 
олиш 
ҳуқуқларининг 
ҳимояланганлигини ифодалайди. 
 Шахснинг эҳтиёжи
– бу, инсонда ҳаракатга интилишни 
вужудга келтирувчи бирор-бир нарсанинг йўқлигини 

---

- 384 - 
англашдир. Унинг нормал ҳаёт кечириши учун озуқа, уй - 
жой, об - ҳаво зарур бўлса, хотин - қизларга эса уларнинг 
кўзга ташланиб туриши учун чиройли безаклар даркор. 
 Шимолий Америка мамлакатларининг иқтисодий 
ҳамкорлик ташкилоти (НАФТА) – 
ташкилот 1989 йилда 
ташкил топди. Шимолий Американинг 3 йирик давлатини 
(АҚШ, Канада, Мексика) бирлаштирган.
Шимолий Америка эркин савдо ассоциацияси
– 1992 
йил 17 декабрда АҚШ, Канада ва Мексика ўртасидаги 
шартнома асосида ташкил топган ва 1994 йил январдан кучга 
кирган. Ташкилот 1998 йил имзоланган Америка - Канада 
ўртасидаги эркин алмашув шартномасини кенгайтиришни 
назарда тутади. Мақсади аъзо мамлакатлар ўртасида савдо ва 
иқтисодий 
ҳамкорлик 
алоқаларини 
янада 
либераллаштиришдан иборатдир. Кейинги 15 йилда эркин 
алмашув зонасини тузиш назарда тутилмоқда.
Ширкат хўжалиги
- қишлоқ хўжалик товарлари ишлаб 
чиқариш ва хизмат кўрсатиш мақсадаида фуқароларнинг 
пойчиликка асосан оилавий пудрат асосида уюшиб, эркаин, 
мустақил фаолият кўрсатадиган, юридик шахс мақомига эга 
бўлган хўжалик юритиш субъектидир.