4. XUJALIK YURITUVCHI SUB’EKTLAR FAOLIYATINI DAVLAT TOMONIDAN
YULG’A SOLISH VA NAZORAT KILISH CHORA TADBIRLARI.
Kichik biznesning axvoli va taraqqiyotini davlat tomonidan nazorat kilishda kuyidagi
usullag’ qullaniladi: fiksal,monetar va bevosita aralashuv.
Fiskal siyosatda tadbirkorlik sub`ektlari faoliyati soliq va davlat tulovlari orkali boshqariladi.
Xamdustlik davlatlarida soliqlar tizimi boylikni musodara kilish xususiyatig`a eg`a bo’lib,bu
tadbirkorlik faoliyati tarakkietig`a karshi samara beradiş
Byudjetg`a xamda byudjetdan tashkart fondlarg`a tulanadig`an soliq va ba`zi tulovlar ba`zida
Xujalik sub`ektlar daromadini 75-80%ni tashkil etmokda.Bu esa,tadbirkorlik faoliyati uni olib
boruvchig`a kam manfaat keltirishini kursatadi.SHuning uchun,iqtisodietni boshqarishda fiksal
siyosati salmog’i yuqori bulmasligi kerak.
Monetar siyosat bu davlat tomonidan davlat milliy banki orqali muomalaga tushadigan
massasini nazorat qilish-boshqarish demakdir. Monetar siyosat turlari sxematik tarzda quyidagi
kurinishiga ega:
Monetar siyosat yuritish mamlmkatdagi inflyatsiya jarayonini sykinlashtiradi, bu esa pul-
kredit muomalalarini barqarorlashtirishga va shu asosda tadbirkorlikning taraqqiy topishiga
imkon yaratadi.
Davlatning iqtisodietga, shu jumladan kichik biznes taraqqietiga bevosita ta`sir ko’rsatishi
davlat tomonidan shu soxaga taluqli qonunlar yaratilishi Bilan amalga oshiriladi.O’zbyokiston
Respublikasida qabul kilingan "Tadbirkorlik to’g’risida"."Mulkni davlat tasarrufidan chiqarish
và xususiylashtirish","Korxonalar to’g’risi"da,"Kichik va xususiy tadbirkorlikni rivojlantirishni
ragbatlantirish"to’g’risidagi qonunlar shu yulda amalga oshirilaetgan ijobiy ishlar natijasiga.
Jumladan,"Tadbirkorlik to’g’risida"qonunda bu faoliyat bilan,ayrim kategoriyadag xislardan
tashqari barcha, jismoniy va yuridik shaxslar shug`ullanishni mumkin, deyilgan. Davlat idoralari
và boshqaruv muassasalarida ishlovchilar, shuningdek, prokuratura va sud maxkamalari
xodimlarining tadbirkorlik Bilan shug`ullanishi man etilgan. SHuningdek, qonunda korxona
raxbari (yoki ish boshqaruvchilari -menejerlar) tomonidan amalga oshiriladigan tadbirkorlik, u
mulkni boshqarish soxasida mulk egasi bilan bir xil xuquq va majburiyatlarga ega bo’lgan va
tadbirkorlar uchun belgilangan javobgarlikni o’z bo’yniga olgan xoldagina amalga oshirilishi
mumkinligi belgilab ko’yilgan.
SIYOSAT
HARAKAT
SAMARA
Yuqori xarid qobilyatga ega
bo’lgan pullар
Pul takliflini kamytitiradi
Ustama foizlarni oshiradi.
Deflyatsion
Xarid qobilyati past bulgan
pullaр
Pul takini oshiradi Ustama
foizlai pasaytiradi
Inflyatsiya
Takrorlash uchun savollar:
1. Tadbirkorlik va tijorat tushunchasi.
2. Tadbirkorlik va biznes.
3. Tadbirkorlarning sifati va belgilari.
4.Tadbirkorlar va tijoratchilar xuquqi,mas`uliyati va javobgarligi.
5. Tadbirkorlik turlari.
6. Tadbirkorlik va tijorat doiralari.
7.Tadbirkorlik va tijoratning shakllanish sabablari.
8. Tadbirkorlik va tijoratning sharoitlari.
9. Tadbirkorlik va tijoratning rivojlanishi.Tadbirkorlikning zarur shartlari.
10. Tadbirkorlikning rivojlanish yo’nalishlari.
11. Tadbirkorlik sub`ektlari.
12. Tadbirkorlik rivojlanishida chet el tajribasi.
13. Tadbirkorlikning xuquqiy asoslari.
Do'stlaringiz bilan baham: |