I bob. Simli abonent kirish tarmog‘ining qurilishi

 Kommutatsion stansiyaga terminallar guruhini 
ulashdagi uchta vaziyat.
– abonent kirish tarmoqlarini qurish bilan bog‘liq xarajat-
larning operatorga tegishli qismi keng doirada o‘zgaradi va u 
bir qator sabablar bilan belgilanadi. Buning isbotini yuqorida 
keltirilgan vaziyatlar isbotlaydi. Zamonaviy infokommunikatsion 
tizimlar juda yuqori ishonchlilikka ega bo‘lishi lozim. Bu talablar 
infokommunikatsion tizimlar hamma elementlarining juda 
past rad etishlar ehtimolligida ta’minlanishi mumkin. Xalqaro 
standartlashtirish tashkilotining ma’lumoti bo‘yicha (1.4-rasm) 
UFTfTda raddiyalar sabablarining taqsimlanishi keltirilgan.
1.4-rasmdan abonentlarning taxminan choragi abonent 
liniyasining ishonchsizligidan shikoyat qilganligini ko‘rsatadi. 
Bundan tashqari, to‘sqinlarning katta qismi abonent kirish 
tarmoq larida ro‘y beradi. Demak, operator abonent kirish tarmoq-
larida axborot almashinish ishonchliligini oshirishga va sifatiga 
e’tibor berishi lozim.

---

11
«Stansiya javobi» va 
«Chaqiriq» signallarining 
yo‘qligi
To‘sqinlar
48%
12%
16%
24%
Avariya signallari
ALning uzilishi
1.4-rasm.
 UFTfTda xizmat ko‘rsatishga raddiyalar sabablarining 
taqsimlanishi.
Foydalanayotgan abonent kirish tarmoqlari aloqa liniyalarining 
to‘plamidir, shuning uchun ALlarining va abonent kirish 
tarmoqlarining foydali ish koeffitsiyenti bog‘lovchi liniyalarga 
nisbatan ancha kamdir. Ya’ni abonent kirish tarmoqlarini 
yaratishga sarf-xarajatlar kam samaralidir.
Bu mulohazalar asosida ekspluatatsiyalayotgan abonent kirish 
tarmoqlarining yana ikkita xossasini shakllantirish mumkin:
– abonent kirish tarmoqlariga axborot almashinish ishonch-
liligi va sifati ko‘rsatkichlarining pastligi o‘ziga xosdir;
– abonent kirish tarmoqlarining foydali ish koeffitsiyenti juda 
kamligi (o‘tkazilayotgan trafik intensivligi) texnik vositalardan 
foydalanish samarasining pastligiga olib keladi.
Ekspluatatsiyalayotgan abonent kirish tarmoqlarining yuqo-
rida ko‘rilgan o‘ziga xos xususiyatlari, ulardan foydalanishdagi 
muam molarni hal etish uchun abonent kirish tarmoqlarini 
modernizatsiyalash dolzarb masala bo‘lib qoladi.
Abonent kirish tarmoqlarini modernizatsiyalashda struktu-
raviy va texnologik jihatlarni hisobga olish zarur.

---

12