S. K. Ganiyev, M. M. Karimov, K. A. Tashev

Birinchi bosqichda
himoyalanuvchi tarmoqning o‘ziga xos xu- 
susiyatlari aniqlanadi va bir necha virusga qarshi himoya variantlari 
tanlanadi hamda asoslanadi. Bu bosqichda quyidagilar bajariladi:
- kompyuter tizimi va virusga qarshi himoya vositalarining au-
diti;
- axborot tizimini tekshirish va 
kartirlash;
-
vimslaming suqilib kirishi bilan bog‘liq tahdidlaming amalga 
oshirish ssenariysini tahlillash.
Natijada vimsga qarshi himoyaning umumiy holati baholanadi.
Ikkinchi bosqichda
vimsga qarshi xavfsizlik siyosati ishlab 
chiqiladi. Bu bosqichda quyidagilar bajariladi:
- axborot resurslarini turkumlashning turi;
- vimsga qarshi xavfsizlikni ta’minlovchi kuchlami yaratish -
vakolatlami taqsimlash;
- vimsga qarshi xavfsizlikni tashkiliy-huquqiy madadlash;
- vimsga qarshi xavfsizlik instrumentlariga talablami aniqlash;
- vimsga qarshi xavfsizlikni ta’minlash xarajatlarini hisoblash.
Natijada korxonaning vimsga qarshi xavfsizlik siyosati ishlab
chiqiladi.
Uchinchi bosqichda
dasturiy vositalari, axborot resurslarini 
inventarizatsiyalash va monitoringini avtomatlashtirish vositalari 
tanlanadi. Vimsga qarshi xavfsizlikni ta’minlash bo‘yicha tashkiliy 
tadbirlar ro‘yxati ishlab chiqiladi.
Natijada korxonaning vimsga qarshi xavfsizligini ta’minlovchi 
reja ishlab chiqiladi.
To ‘rtinchi bosqichda
vimsga qarshi tanlangan va tasdiqlangan 
xavfsizlik rejasi amalga oshiriladi. Bu bosqichda vimsga qarshi vo- 
sitalar yetkazib beriladi, joriy etiladi va madadlanadi.
Natijada korporativ vimsga qarshi himoyalashning samarali 
tizimi yaratilishiga imkon tug‘iladi.
190

---

Nazorat savollari:
1. Vimsga qarshi himoyaga ega korporativ tarmoqning namu­
naviy arxitekturasini tushuntirib bering.
2. Vims va zarar keltimvchi dasturlardan himoyalovchi korpo­
rativ tizimni qurishda bajariladigan himoyalash variantlarini tanlash- 
ning mohiyatini tushuntirib bering.
3. Vims va zarar keltimvchi dasturlardan himoyalovchi korpo­
rativ tizimni qurishda bajariladigan vimsga qarshi siyosatni ishlab 
chiqish afzalligi.
4. Vims va zarar keltimvchi dasturlardan himoyalovchi korpo­
rativ tizimni qurishda bajariladigan axborot kommunikatsiya resurs- 
larini inventarizatsiyalash va monitoringlash jarayonini yoritib be­
ring.
5. Vims va zarar keltimvchi dasturlardan himoyalovchi korpo­
rativ tizimni qurishda bajariladigan xavfizlik rejasini amalga oshi- 
rish jarayonini tushuntirib bering.
191

---