U jo'Rayev, R. F a r m o n o V, s h. E r g a s h e V



Download 1,61 Mb.
Pdf ko'rish
bet2/230
Sana15.05.2021
Hajmi1,61 Mb.
#64303
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   230
Bog'liq
jahon tarixi 8 uzb 001

1

360 (04) - 2010 
ISBN 978-9943-05-343-4 
© Cho'lpon nomidagi nashriyot-matbaa ijodiy uyi, 2006- y. 
© Cho'lpon nomidagi nashriyot-matbaa ijodiy uyi, 2010- y. 


KIRISH: «YANGI TARIX»NING 
BOSHLANISHI 
«Yangi tarix» tushunchasi haqida. O'zbekiston Prezidenti 
^ Ц - Islom Karimov о 'zining "Yuksak ma'naviyat - yengilmas  k u c h " 
kitobida "O 'z tarixini bilmaydigan, kechagi kunini unitgan millatning 
kelajagi yo 'q", - deb ta'kidlashi bilan birga har qanday inson jahon tarixini, 
u m u m b a s h a r i y taraqqiyot yo 'lini chuqur idrok etishi zararligini  h a m 
uqtirganlar. Darhaqiqat, mustaqillik sharofati bilan biz  j a h o n tarixini 
haqqoniy о 'rganish imkoniyatiga ega bo 'ldik. Siz aziz о 'quvchilarga jahon 
tarixini o'rganishdek qiziqarli va murakkab faoliyatda qunt va zukkolik 
hamrohingiz bo 'Ushini tilaymiz. 
Siz VII sinf «Jahon tarixi» darsligi orqali xorij davlatlarining V-XV asrlar 
tarixini о 'rgangan edingiz. Ayni paytda bu asrlarning  « 0 ' r t a asrlar» deb 
atalishini hambilib olgansiz. 
Qo'lingizdagi VET sinf «Jahon tarixi» darsUgi Sizni xorij davlatlarining 
X V I - X I X asri 60- yillari tarixi bilan tanishtiradi. Olimlar insoniyatning 
X V I asrdan boshlanadigan tarixiga «Yangi tarix» deb  n o m berganlar. 
X o ' s h , nega?  B u n i n g sababi shuki,  X V I asr insoniyat tarixida yangi 
jamiyat - kapitalizm deb atalgan jamiyatga asos soldi. 
Bu jamiyatning dastlab G'arbiy Yevropa va Shimoliy Amerikada qaror 
topa borish jarayoni XVI-XIX asrlami о 'z ichiga oladi. 
Kapitalizm - jamiyatning xususiy mulk, bozor iqtisodiyoti va 
demokratik tartiblarga asoslangan shakli. 
Bu  j a m i y a t n i n g  n o m i «kapital»  s o ' z i d a n olingan. Kapital -  o ' z 
egasiga  d a r o m a d  k e l t i r u v c h i xususiy  m u l k  v a  m a b l a g ' ,  o ' z i n i - o ' z i 
ko'paytiruvchi sarmoyadir. Bu sarmoyaning asosida erkin tadbirkorlik 
faoliyati yotadi. 
Kapitalizm Siz VII sinfda bilib olgan feodal jamiyatidan qaysi 
xususiyatlari bilan farq qiladi? Tub farq bu - jamiyatning kishilarga xususiy 



mulkdan va yollanma mehnatdan foydalanishda keng erkinlik berganligidir. 
Agar o'rta asr feodal jamiyatida kishi kishiga qonun bilan majburlab 
b o g ' l a b qo'yilgan bo'lsa, kapitalizm davrida barcha fuqarolar qonun 
jihatidan rasman erkin bo 'lganlar. Ayni paytda, bu jamiyat insonning 
qobiliyati, salohiyati, g'ayrati va shijoatiga katta  y o ' l ochgan jamiyat 
hamdir. 
Shu sababli kapitalizm insoniyat tarixida misli ко 'rilmagan kashfiyotlar 
va ixtirolar davri ham bo 'ldi. 
K a p i t a l i z m davrida kishilar motor,  m a s h i n a ,  p a r o x o d ,  p a r o v o z , 
temir- yo'l, dizel,  m a r t i n p e c h i vaboshqalarnikashf etdilar. Aviatsiya, 
telegraf, telefon, televideniye, radioni o'ylab topdilar. Yer yuzini elektr 
chiroqlari bilan yoritish boshlandi. Yangi-yangi energiya manbalari 
yaratildi. (Bular haqida 9- sinfda  m a ' l u m o t olasiz). Yangi  j a m i y a t -
k a p i t a l i z m  d a s t l a b  G ' a r b i y  Y e v r o p a d a ,  k e y i n r o q esa  S h i m o l i y 
A m e r i k a d a qaror topdi. 
Kapitalizm jamiyati keyinchalik industriyal jamiyat deb  h a m atala 
boshlandi. 
Industrial jamiyat  - b u , kapitalizmning rivojlangan bosqichidir. 

Download 1,61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   230




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish