Ўзбекистон республикаси қишлоқ ва сув хўжалиги вазрлиги тошкент давлат аграр университети


Plugningbo‘ylama - tik tekislikda ravon harakatlanishi



Download 1,86 Mb.
Pdf ko'rish
bet16/29
Sana10.05.2021
Hajmi1,86 Mb.
#64059
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   29
Bog'liq
QXM 307 Yigitalieva KL Hisobot

Plugningbo‘ylama - tik tekislikda ravon harakatlanishi 

Ish jarayonida plug korpusi ishchi sirtining har bir elementar yuzasiga tuproqning 

qrashiligidan  hosil  bo‘lgan  normal  va  urinma  kuchlar  ta’sir  ko‘rsatadi.  Korpus  ishchi 

sirtning har bir elementar yuzasida ularning miqdori va yo‘nalishlari har xil, shuning uchun 

ularni  bir  teng  ta’sir  etuvchiga  keltirib  bo‘lmaydi,  Ammo,  plug  ishini  tadqiqot  qilishda 

unga  ta’sir  qiladigan  kuchlarning  uchta  tekislikdagi  proeksiyalarini,  miqdorlarini  va 

yo‘nalishlarini hamda ta’sir etish nuqtalarini bilishga to‘g‘ri keladi. Ushbu ma’lumotlarni 

plug  korpusga,  uning  harakatlanishi  yo‘nalishida  ta’sir  ko‘rsatadigan  -  Rx,  gorizantal 

tekislikda,  harakat  yo‘nalishiga  perpendikilyar  yo‘nalishda  ta’sir  ko‘rsatadigan  -  Ru  va 

vertikal tekislikda ta’sir ko‘rsatadigan - Rz qarshilik kuchlarini bir paytning o‘zida o‘lchab 

olish  imkonini  beradigan,  plug  korpusini  maxsus  qurilmalarda  fazoviy  dinamometrlash 

yo‘li  bilan  aniqlanadi.  Bu  kuchlarni  tuproqning  elementar  qarshiligi  bosh  vektorining 

proeksiyasi deb qabul qilinadi. 

Plugning  turg‘un  harakatlanishi,  unga  ta’sir  ko‘rsatadigan  kuchlarning  miqdori, 

yo‘nalishi va ularning nisbatlariga bog‘liq, bunday kuchlarga tortish kuchi, og‘irlik kuchi, 

ishchi organlarga tuproqning qarshilik kuchlari, ishqalanish kuchlari va boshqalar kiradi. 

Shular orasidan harakatlanish yo‘nalishiga to‘g‘ri yo‘nalgan tortishga qarshilik kuchining 

gorizantal tashkil etuvchisi alohida o‘rin egallaydi. Bu kuch, son qiymati bo‘yicha teng, 

yo‘nalishi  esa  qarama-qarshi  bo‘lgan  kuch,  plugning  tortishga  qarshiligi  deb  nom  olgan 

kuchdir, u plugga ta’sir etadigan barcha kuchlarni tavsiflaydigan, asosiy, umumlashtirilgan 

ko‘rsatgich  hisoblanadi  va  mashinaning  energetik  ko‘rsatgichlarini  baholash  mezoni 

hisoblanadi. Shuning uchun uning son qiymatiga asosan boshqa kuchlarning son qiymatlari 

aniqlanadi. 

Kurs loyihasida, madaniy va universal korpuslar bilan jihozlangan, umumiy ishlarga 

mo‘ljallangan plug sxemasini qurish ko‘zda tutilgan. Madaniy va universal korpuslarning 

ishchi sirti bir- biriga juda yaqin bo‘lganligi sababli ularga ta’sir ko‘rsatadigan tuproqning 

qarshilik  kuchlarining  tvasifi,  son  qiymatlari,  yo‘nalishlari  va  ta’sir  etish  joylari  ham 

deyarli bir xil. Shuning uchun har ikkala korpus bilan jihozlangan plugga ta’sir etadigan 

kuchlarni nazariy mexanikaning umumiy qoidalardan foydalanilgan holda aniqlanadi. 

Plugning tortishga qarshilik kuchining tashkil etuvchilari yig‘indisini aniqlashda, 




birinchi bo‘lib, korpusga gorizantal tekislikda ta’sir ko‘rsatadigan tuproqning qarshilik R

x

 



(18a-rasm) kuchini topish uchun quyidagi formuladan foydalaniladi: 

R

x

 = 


𝜂 ∙  a  b 

 R

x

 =0,7 

∙ 

7,36,7



 

∙  


4132

 

∙ 



5550

 =

7504 11 523 



 

 

bu yerda: q-plugning solishtirma qarshiligi N/sm



2

𝜂  0,7...0,8 - plugning foydali ish koeffitsienti;  



a va b - shudgorlash chuqurligi va korpusning qamrov kengligi

 

, sm. 



Bo‘ylama  tik  tekislikda  plugga  quyidagi  kuchlar  ta’sir  qiladi:  plugning  og‘irlik 

kuchi  G


pl

,  korpuslar  ishchi  sirtiga  tuproqning  reaksiya  kuchlari ∑

𝑅

𝑧𝑥

,  trak  taxtalarning 



shudgor  devoriga  ishqalanish  kuchlari  ∑

𝐹

𝑥



,,  tayanch  g‘ildiragiga  tuproqning  reaksiya 

kuchi Q va yuqoridda keltirilgan kuchlarning hosilasi - P

XZ



∑ 𝑅



𝑧𝑥

,  kuchlarini  aniqlashdan  oldin,  xarbir  korpusga  ta’sir  etadigan  tuproqning 

reaksiya kuchini R'

zx

 aniqlanadi. Bu kuch korpusga gorizantal tekislikkanisbatan  



𝛹  = ±

12

0



  burchagi  ostida  ta’sir  kiladi,  ta’sir  etish  nuqtasi,  burchak  qiymati  musbat 

bo‘lganda l = 0,5 

∙ a manfiy bo‘lganda esa l = 0,3∙ a teng. Hisobiy ishlarda l = 0,5 ∙  a 

qabul  qilinadi  (15-rasm). 

𝛹  burchagining  qiymati,  tuproqning  xususiyatiga,  lemex 

tig‘ining o‘tkirligiga va shudgorlash chuqurligiga bog‘liq. Lemexlar tig‘i o‘tmas bo‘lganda 

yoki qattiq tuproqlarda 

𝛹 burchagi manfiy bo‘lishi mumukin, bu holda, R

ZX 

kuchi pastdan 



yuqoriga  yo‘nalgan  bo‘ladi  va  shudgorlash  chuqurligini  o‘z-  o‘zidan  kamayishga  olib 

keladi. 


R'

zx

 kuchining qiymati quyidagicha topildi: 

𝑅

𝑧𝑥



=

𝑅

𝑥



𝑐𝑜𝑠𝛹 

 

𝑅



𝑧𝑥

=



115237504

𝑐𝑜𝑠12 


=

115237504

0.978 

=

11 7827672,8



 

 

Barcha korpuslarga bir xilda yuklanadi deb hisoblab, teng  ta’sir etuvchini 



∑ 𝑅

𝑧𝑥

,=nR'



zx

  =4


11  782  7672,8

=

3069147  128



    aniqlaymiz  va  uni  o‘rtada  joylashgan 

korpusga ta’sir etadi deb qabul qilamiz (bu yerda  n - korpuslar soni). 

 



 


Download 1,86 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   29




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish