partiyaviylik, sinfiylik yondashuvlardan, hukmron kommunistik mafkura
ta’siridan xalos etildi. Necha 10 yillar davomida buzib ko‘rsatilgan yoki so‘z
yuritilmay kelgan tarixiy voqealarni xolislik, tarixiylik, haqqoniylik tamoyillari
asosida yoritilgan qator ilmiy asarlar, darsliklar va o‘quv adabiyotlari yaratildi.
Prezident Farmoni bilan1996 yil Amir Temur yili deb e’lon qilindi. Amir
Temur tavalludining660 yilligini nishonlashga bag‘ishlangan tadbirlar
O‘zbekistonda, dunyoning 50 dan ortiq mamlakatlarida o‘tkazildi. YUNESKO
qarori bilan Sohibqiron yubileyi jahon miqyosida nishonlandi. Parijda Amir
Temurga bag‘ishlangan madaniyat haftaligi, «Temuriylar davrida fan, madaniyat
va maorifning gullab yashnashi» mavzuida xalqaro konferensiya va
ko‘rgazmalar bo‘lib o‘tdi. Toshkent shahrida Amir Temurga haykal qo‘yildi,
Temuriylar tarixi davlat muzeyi tashkil etildi, uning nomi bilan bog‘liq tarixiy
yodgorliklar ta’mirlandi.
1999 yil vatanparvar siymo, xalq qahramoni Jaloliddin Manguberdi
tavalludining800 yilligi, xalq dahosi yaratgan Alpomish dostonining 1000
yilligining nishonlanishi, Urganch va Termizda ular xotirasiga barpo etilgan
yodgorlik majmuasi jamiyat ma’naviyatini yuksaltirishga, milliy ong va milliy
g‘ururni ko‘tarishga xizmat qilmoqda.
Vatanimiz ozodligi yo‘lida shahid ketgan Abdulla Qodiriy, CHo‘lpon, Fitrat,
Usmon Nosir va boshqa xalq jigarbandlarining nomi, izzat-ikromi, hurmati o‘z
joyiga qo‘yildi, asarlari chop etildi. Prezidentimiz Islom Karimov tashabbusi
bilan Toshkentda mustamlakichilik davri qurbonlari xotirasini abadiylashtirish
maqsadida «SHahidlar xotirasi» yodgorlik majmui, «Qatag‘on qurbonlari
xotirasi» muzeyi, fashizmga qarshi janglarda jon fido etgan xalqimizning
farzandlari xotirasini abadiylashtirish maqsadida«Xotira maydoni» majmuasi
barpo etildi. Bu tadbirlar xalqimizda milliy ongni yuksaltirishga, tarixiy
xotirani tiklanishiga, yoshlarni milliy istiqlol g‘oyalari ruhida tarbiyalashga
xizmat qilmoqda.
Mustaqillik sharofati bilan diniy qadriyatlar, diniy e’tiqod qayta tiklandi.
Ramozon hayiti, Qurbon hayiti, qadimiy xalq bayrami Navro‘z qayta tiklandi,
bu kunlar Prezident Farmoni bilan dam olish, bayram kuni bo‘lib qoldi.
Musulmonlar O‘zbekiston xalqi tarixida birinchi marta bevosita hukumat
homiyligida har yili Haj va Umra amallarini ado etish imkoniyatlariga ega
bo‘ldilar. Prezident Farmoni bilan tuzilgan «Ma’naviyat va ma’rifat»
jamoatchilik markazi, «Oltin meros» xalqaro xayriya jamg‘armasi jamiyatning
ma’naviy- ma’rifiy ravnaqi yo‘lida xizmat qilmoqda.
Respublikada17 diniy konfessiya ro‘yxatga olingan va rasman faoliyat
ko‘rstamoqda. 170 dan ortiq diniy tashkilotlar ishlab turibdi va ularda
O‘zbekistonda yashovchi130 millat va elat vakillari o‘zlarining diniy
ehtiyojlarini qondirmoqdalar. 1,7 mingdan ortiq masjidlar, xristian
ibodatxonalari, sinagoglar va boshqa diniy markazlar ta’mirlandi va yangidan
qurildi. 10 ta diniy ta’lim muassasasi faoliyat ko‘rsatmoqda. 1999 yilda
Toshkentda Islom Universiteti ochildi.
O‘zbekiston hududida xalqning ulug‘vor va shonli tarixiga oid 2000 dan ortiq
yodgorliklar ta’mirlandi.
O‘zbek xalqining ming yillar davomida shakllangan, mustamlakachilik
davrida oyoq-osti qilingan, insonparvar urf-odatlari va an’analari, madaniy
qadriyatlari ehtiyotlab tiklandi va yangi ma’no-mazmun bilan boyitildi.
Maqomchilar, to‘y-marosim qo‘shiqlari, shoir-baxshilar va folklor-etnografik
dastalarning o‘nlab ko‘rik-tanlovlari o‘tkazildi. Pianinochi va skripkachilarning
simfonik va kamer musiqalari, zamonaviy estrada guruhlarining festival va
tanlovlari bo‘lib o‘tmoqda.
Mamlakatimizda o‘zbek tilining xalq va davlat turmushidagi o‘rni va
ahamiyati qayta tiklandi. Davlat tili haqidagi qonunda o‘zbek tili o‘zbek xalqining
ma’naviy mulki ekanligi, uning ravnaqi, qo‘llanilishi va muhofazasi davlat
tomonidan ta’minlanishi belgilab qo‘yildi. Oliy davlat hokimiyati, mahalliy
hokimiyat va boshqaruv organlarida, korxonalar, muassasalar va tashkilotlarda
ish yuritish asosan o‘zbek tilida olib borilmoqda. Respublikamizning
ma’muriy-hududiy birliklari, ko‘chalari, geografik o‘rinlarning nomlariga
yagona milliy shakl berildi va o‘zbek tilida yozib qo‘yildi. Natijada o‘zbek
xalqining milliy qadr-qimmati qayta tiklandi va mustahkamlandi. SHuningdek
O‘zbekistonda istiqomat qilayotgan barcha millat va elatlarning tillari, qadr-
qimmati ham o‘z o‘rniga qo‘yilgan.
Ma’naviy-ma’rifiy sohadagi yutuqlarimiz ta’lim tizimidagi tub
o‘zgarishlarda yaqqol namayon bo‘lmoqda. Xalq ta’limini isloh qilish, kadrlar
tayyorlash tizimini mustahkamlash sohasida muhim chora-tadbirlar amalga
oshirildi. YAngi oliy o‘quv yurtlari tashkil etilib bilimlarning yangi tarmoqlari
bo‘yicha kadrlar tayyorlash yo‘lga qo‘yildi Oliy ta’lim tizimidagi 16
universitetning 12 tasi mustaqillik yillarida tashkil etildi. Mustaqillik yillarida eng
zarur zamonaviy mutaxassisliklar bo‘yicha o‘nlab yangi oliy o‘quv yurtlari-
Mudofaa vazirligi qoshida Harbiy akademiya, Ichki ishlar vazirligi qoshida Ichki
ishlar akademiyasi, Bank-moliya akademiyasi, Jahon iqtisodiyoti va
diplomatiya universiteti, Toshkent aviatsiya instituti, Navoiy tog‘-konchilik
instituti, Toshkent Moliya instituti va boshqalar tashkil etildi.
Prezidentimiz Islom Karimov tashabbusi bilan ta’limni tubdan isloh
qilish yo‘llari ishlab chiqildi. 1997 yil27 avgustda Oliy Majlisning IX
sessiyasida O‘zbekiston Respublikasining«Ta’lim to‘g‘risida» Qonuni va«Kadrlar
tayyorlash milliy dasturi» qabul qilindi.
Milliy dasturning maqsadi ta’lim sohasini tubdan isloh qilish, uni o‘tmishdan
qolgan mafkuraviy qarashlar va sarqitlardan to‘la xalos etish, rivojlangan
demokratik davlatlar darajasida, yuksak ma’naviy va axloqiy talablarga javob
beruvchi yuqori malakali kadrlar tayyorlash milliy tizimini yaratishdan iboratdir.
Do'stlaringiz bilan baham: |