M. A. Xujamberdiyev

75-masala. 
38 yoshli L. o‘zida charchashlik, bo‘shashishdik, soch to‘qilishi va og‘iz 
burchaklarining bichilishi alomatlarini kuzatadi. Kamqonlik bilan kasalxonaga yetgunga qadar 
temir preparatlari bilan davolangan. Bemor kup yillardan beri hayz ko‘rish paytida ko‘p qon 
yo‘qotadi. Obyektiv tekshirilganda teri va shillik pardalari rangi oqargan, og‘iz burchaklari 
bichilgan, tirnoqlarida chiziq bor. Hb—60 g/l, rang ko‘rsatkichi 0,65, qon formulasi uzgarmagan, 
retikulotsktlar — 20%. 
1. Kamqonlikning kelib chiqishiga qanday patologik mexanizmlar ta’sir qilgan? 
2. Bemorni davolash choralarini aytib bering? 
a) suyak ko‘migini tekshirish kerak; 
b) qon zardobidagi temir miqdorini aniqlash zarur; 
v) vitamin V12 bilan qo‘shimcha ravishda davolash kerak; 
g) temir preparatlari berishni to‘xtatib, vitamin V)2 buyurish kerak. 
76-masala. 
42 yoshli R. kasalxonaga bo‘shashayotganligi, boshi aylanayotganligi, ozgina 
jismoniy harakat qilganda hansirab qolayotganligi uchun keltirilgan. Anamnezida oshqozoni 
Bilrot I usuli bilan operatsiya qilinganligi aniqlangan. Bir necha yildan beri qon ketib turuvchi 

---

bavosil bilan ogriydi. Obyektiv tekshirilganda terisi va shilliq qavatlarining rangi oqargan, yurak 
cho‘qqisida sistolik shovqin eshitiladi, yurak minutiga 96 marta qisqaradi, arterial bosimi 
120/80. Qon analizi: Nb—50 g/l, rang ko‘rsatkichi — 0,6, qon formulasi o‘zgarmagan, qon 
zardobida temir— 5 mmol/l. Jarrohning xulosasi: ichki va tashqi bavosil kasalligi borligi sababli 
operatsiya qilish kerak. 
1. Bemorni qaysi usul bilan davolash muhokama qilinmoqda. 
a) ferropleks bilan davolab turib, so‘ngra operatsiya qilish kerak; 
b) ferrumlek buyurish zarur; 
v) qon quyish kerak; 
g) ferropleksni «V» guruhdagi vitaminlar bilan birga berish zarur; 
d) kamqonlikning sababini bilish uchun suyak ko‘« migini tekshirish kerak. 
2. Qachon temir preparatlari ichish va inyeksiya qilishga buyuriladi? 
77-masala. 
30 yoshli G. bir necha kundan beri tez-tez qaytalanuvchi surunkali pankreatit 
bilan og‘riydi. Ikki oy oldin unda aritmiya va temir yetishmovchiligi aniqlanib, unga 2 
tabletkadan 3 mahal ferropleks buyurilgan. Obyektiv tekshirilganda teri va shilliq pardalari rangi 
oqargan, giposideroz belgilari (tirnoqlari singan, terisi qurigan) paydo bo‘lgan. Qon-analizida: 
N—90 g/l, rang ko‘rsatkichi —0,8, kon zardobidagi temir miqdori — 7,5 mmol/l. Gastroskopiya 
va kolonoskopiyada o‘zgarishlar topilmagan. 
1. Temir dorilari bilan davolashdan foyda bo‘lmasligiga sabab nima? 
a) bemorga temir tankisligi deb noto‘g‘ri tashxis qo‘yilgan; 
b) ferropleks yetarli miqdorda berilmagan; 
v) uzoq vakt davolanmagan; 
g) temir preparatlari vitamin B
12
bilan birga berilmagan; 
d) temir preparatlari yaxshi so‘rilmagan. 
2. Davolashga qanday o‘zgartish kiritish kerak?