Zamonaviy qurilish materiallari va konstruksiyalari

Abraj al-Bayt minora, Saudiya Arabistoni 
Gigantizimga 
bo‘lgan 
ishtiyoq 
barcha 
mamlakatlarda, ayniqsa sharq davlatlarida 
avj olib ketgan. Dunyodagi eng kata soat 
sayyoradagi eng kata binoga o‘rnatilganligi 
tabiy hol. Qirol minorasidagi soatning 
diametri 43 metrni tashkil qiladi. Makkaning 
har qanday joyidan bu ulkan soatni ko‘rish 
mumkin, unga qarab mahalliy aholi va 
shahar mehmonlari o‘z soatlarini to‘g‘rilab 
olishadi.

---

132 
Aarau temir yo‘l stansiyasi, Shveytsariya 
Vaqt 
haqida 
suhbatlarni 
Shveytsariya 
soatlarisiz 
tasavvur 
qilib 
bo‘lmaydi. 
Yevropaning ikkinchi eng kata soati Aarau 
temir yo‘l stansiyasini bezatib turibdi. 
Diametri 
9 
metr 
bo‘lgan 
bu 
soat 
yo‘lovchilarga o‘z poyezdlarini o‘tkazib 
yubormaslikka 
yordam 
beradi. 
“Baxtli 
odamlar soatga qaramaydi” degan gap ham 
bor, ammo soatni payqamaslikning iloji yo‘q. 
G‘ISHTDAN QURILGAN DUNYODAGI ENG BALAND BINO 
 
Monadnok binosi (Monadnock Building) 1891-1893 yillarda Chikago 
(AQSh)da qurilgan. Qurilish tugagach, Monadnok dunyodagi eng katta 
ofis binosiga aylandi. Zamonaviy arxitektura aynan shu binoning nafis 
egri chiziqlari bilan bog‘langan, degan da’vo ham bor. Monadnok binosi 
o‘z nomini N’yu-Gempshirdagi tog‘lardan olgan. O‘sha paytdagi 
Monadnok binosi atrofdagi binolardan sezilarli darajada baland edi. 
Garchi u atiga 16 qavatli, balandligi 60 m bo‘lsada, u hali ham 
“osmono‘par bino” deb nomlanadi. 

---

133 
Bino 
Chikago 
arxitektura 
maktabi vakillari, arxitektorlar 
Daniyel Xadson Bernem va 
Djon Uelborn Rut tomonidan 
loyihalashtirilgan. 
Binonig 
shimoliy qismi 1891 yilda, 
janubi-1893 
yilda 
qurilgan. 
Monadnok binosining janubiy 
yarmida 
Chikagodagi 
arxitektura 
maktabining 
an’analariga zid bo‘lgan karniz 
va arkaga o‘xshash qo‘shimcha 
elementlar 
mavjud. 
Qurilish 
davrida u dunyodagi eng katta 
ofis binosi edi. Monadnok 
binosi hozirgi kunga qadar 
g‘ishtdan qurilgan eng baland 
bino hisoblanadi.