A. T. G‘ofurov, I. T. Azimov, U. E. Raxmatov

Geydelberg odami
- 1907-yilda Germaniyaning Geydelberg shahri yaqinida iyagi 
yo'q katta pastki jag
‘
topilgan, uning tishlari hozirgi odamning tishlariga o'xshashdir. 
Homo habilis
- «Uquvli odam» deb atalgan. Uning bosh miyasining hajmi 650—680 
sm
3
bo'lgan. 
Irq 
- tabiiy muhit ta‘sirida ma‘lum bir geografik arealda shakllangan biologik va 
irsiy jihatdan o‗xshash bo‗lgan populyatsiyalar guruhi.
Irqshunoslik
- antropologiyaning ma‘lum bir bo‗limi bo‗lib, irqlarning kelib chiqishi 
bo‗yicha tadqiqotlar olib boradi.

---

194 
Kraniologiya
- antropologiyaning maxsus bo‗limi bo‗lib, odamning kalla suyagidagi 
o‗zgarishlarni kraniometriya (o‗lchash) va kranioskopiya (yozib olish) metodlari 
yordamida o‗rganadigan fan. . Ko‗proq antropogenezdagi kraniologik tadqiqotlarda, 
irqshunoslik va etnik antropologiyada foydalaniladi. 
Kannibalizm 
- bir turga mansub organizmlarning bir-birlarini (o'z bolalarini) yeb 
qo'yishi. 
Kromanyon -
dastlabki hozirgi zamon odamlari - ularning skeletlari, kalla suyaklari, 
qurollari Fransiyaning janubidagi Kromanyon degan joydan, keyinchalik uning 
qoldiqlari Yevropa, Osiyo, Avstraliyadan ham topilgan.
Mongoloid irqi
- terisi bug'doy rang yoki tiniqroq, qirg'izqovoq, sochi to'g'ri va 
qattiq, soqol va mo‘ylovlari kam yoki rivojlanmagan, yonoqlari bo'rtib chiqqan, lab va 
burunlari o'rtacha qalinlikda va bodomqovoq bo'ladi. Irqiy belgilar odamlarning yashash 
sharoitiga moslashishi oqibatida paydo bo'lgan. Chunonchi, negroid irqida tananing 
qora bo'lishi quyosh nurlaridan himoyalanishda, mongoloid irqida ko'zning kichik va 
qiyiq bo'lishi chang-to'zonlardan himoyalanishda yordam bergan. 
Mezomorfiya 
- mezodermadan xosil bo‗ladigan to‗qima va organlar, asosan tayanch 
harakatlanish tizimini rivojlanishini o‗rganadi.