Қишлоқ хўжалигини илмий асосда йўлга қўймас

Яйлов аквакультураси
Яйлов аквакультураси сув хавзасининг табиий 
маҳсулдорлиги салоҳиятидан оқилона фойдаланишни ўз ичига 
олади. Кўллар, сув омборлари, дарёлар, энергетика иншо-
отларининг совутиш сув ҳавзалари ва бошқа кўп мақсадли 
сув омборлари балиқларини яйлов усулида етиштириш жуда 
муҳимдир.
Ўзбекистон 
пасттекисликларидаги 
сув 
ҳавзалари 
потенциалидан самарали фойдаланилади ўтхўр балиқлар 
етакчи роль ўйнайди. Сув ҳавзаларини оширишга озуқа 
занжирлари узунлигини камайтириш ва сув ҳавзаларининг 
биологик ресурсларини балиқлар учун озуқа базасига 

---

26
100 китоб тўплами
айлантириш орқали модда ва энергия оқимларини амалий 
мақсадлар учун зарур йўналишда ўзгартириш орқали 
эришилади. Бу нафақат балиқ маҳсулдорлигини оширади, 
балки гидрокимёвий режимни барқарор қилади, сув 
ҳавзаларининг санитария ҳолатини яхшилайди, уларнинг 
фойдали сув майдонини оширади, бошқа балиқларни боқиш 
учун қулай шароит яратади.
Яйлов аквакультурасини ривожлантириш балиқларни 
бошқариладиган шароитда – сунъий равишда кўпайтириш 
ва яшовчанлиги юқори бўлган вояга етмаган балиқларни сув 
ҳавзаларига ўтказишга асосланган.
Саноат аквакультураси
Аквакультуранинг бу турида сув организмларини 
етиштириш ва сақлаш жараёнини бошқаришни ва ишлаб 
чиқаришни интенсивлаштиришнинг юқори даражасини 
назарда тутади. Саноат тизимларида маҳсулдорлик бошқа 
аквакультуралар билан таққослаганда энг юқори кўрсаткичга 
етади ва қафас ва ҳавзаларда балиқ етиштириш учун 200 т/га 
ва сув қайта таъминоти қурилмасида 1500 т/га га етади. Бундай 
кўрсаткичларга ўтказиш зичлигининг юқорилиги (тилапия 
учун 100 ва африка лаққаси учун 500 кг/м
3
); балиқ ўсиши учун 
қулай ўсишнинг ҳарорат режимидан фойдаланиш, рационал 
озиқлантириш ва мувозанатлаштирилган омихта емдан 
фойдаланиш, балиқларнинг юқори маҳсулдор зотлари ва 
дурагайларидан фойдаланиш туфайли эришилади.
Саноат типидаги балиқ хўжаликлари фойдаланадиган 
сув таъминотининг манбаларига қараб қуйидаги турларга 
бўлишади:
Балиқчилик ҳовузи қафас ёки бассейнлар иссиқлик ва атом 
электр станцияларидан, давлат электр станцияларини сотишга 

---

27
Интенсив усулда балиқ етиштириш
87–
китоб
мўлжалланган сув ҳавзалари иссиқ булоқлардан чиқадиган 
илиқ сувдан фойдаланиладиган балиқ хўжаликларига 
ажратиш мумкин. Ушбу турдаги балиқ хўжаликлари ҳам очиқ, 
ҳам ёпиқ бўлиши мумкин. Электр станциялари балиқчилик
иқтисодий нуқтаи назардан афзалдир, чунки улар капитал 
қурилиш учун катта харажатларни талаб қилмайди ва 
қишда иссиқлик атом электр станциялари корхоналарининг 
сувларидан фойдаланади. Бундан ташқари, энергетика 
иншоотлари сувининг ҳарорати табиийдан юқори бўлиб 
(термал сувларнинг чиқинди сувлари бундан мустасно), 
вегетация даврини узайтириш ва товар маҳсулотларини қисқа 
муддатларда олишга имкон беради.

---

28
100 китоб тўплами