V. A. Kosteckiy MÁmleket hám huqíq tiykarlarí

ÓZBEKISTAN RESPUBLIKASÍNÍŃ PUQARALÍǴÍ 
HAQQÍNDAǴÍ NÍZAM
«Ózbekistan  Respublikasınıń  Puqaralıǵı  haqqında»ǵı  Nızam  1992-jıl 
2-iyulde  qabıl  etilgen.  Ózbekistan  Respublikasınıń  puqaralıq  haqqındaǵı 
nızamları  Ózbekistan  Respublikasınıń  Konstituciyası  tiykarında  qabıl 
etilgen bul Nızamnan hám Ózbekistan Respublikasınıń usı Nızamǵa mu-
wapıq shıǵarılatuǵın basqa nızam hújjetlerinen turadı.
Ózbekistan Respublikasında sırt el puqaraları hám puqaralıǵı bolmaǵan 
shaxslardıń  huqıq  hám  erkinlikleri  xalıq  aralıq  huqıq  normalarına  mu-
wapıq támiyinlenedi. Olar insan huqıqları tarawındaǵı hárbir adamǵa qa-
rata berilgen xalıq aralıq hújjetler tárepinen tán alınǵan huqıq hám erkin-
liklerden paydalanadı.
Tek  mámleket  puqaralarına  tiyisli  bolǵan  ayırım  huqıqlar  buǵan 
kirmeydi.  Ózbekistan  puqaralarınan  paršqlı  túrde  sırt  el  puqaraları  say-
law  huqıqınan  paydalana  almaydı,  deputatlar  yamasa  senatorlar  sıpatın-
da  saylanıwǵa  hám  armiyada  xızmet  etiwge  haqılı  emes.    Bul  barlıq  
mámleketlerde  tán    alınǵan  ámeliyat  bolıp,  bunday  sheklewler  kemsitiw 
sharaları bolmaydı.

---

23
Ózbekistan  Respublikasında  mámlekette  jasaytuǵın  barlıq  adamlar 
ushın birden-bir puqaralıq belgilengen bolıp, olardıń teńligi Konstituciya 
dárejesinde belgilengen. Bul princip boyınsha barlıq puqaralar nızam al-
dında teń. Sociallıq jaǵdayı, rasalıq yamasa milliy kelip shıǵıwı, gender-
lik baylanıslıǵı, tili, dini yamasa siyasiy isenimine qaramastan hesh nárse 
puqaralar  teńligine  jete  almaydı.  Puqaralar  teń  huqıqlıǵınıń  buzılıwı 
konstitucional  huqıq  hám  erkinliklerge  qarsı  jınayat  dep  tán  alınadı 
hám  Ózbekistan  Respublikası  Jınayat  kodeksine  (141-statyası)  muwapıq 
jınayıy-huqıqıy juwapkershilikke tartıladı. Ózbekistanda eki puqaralıq tán 
alınbaydı.