N. A. Egam berdieva arxeologiya ( 0 ‘quv qo‘llanma)

T a l a b a l a r a r x e o l o g i k a m a l i y o t d a .
T a l a b a l a r a r x e o l o g i k a m a l i y o t d a .

---

Ivan III zam onida yakunlandi. U birlashgan davlatning poytaxti sifatida 
M oskvani tanladi va katta qurilish ishlarini boshlab yubordi. Krem lning 
ilgarigi qiyofasi o ‘zgardi. U g ‘ishtdan qurildi. Minoralari t o ‘rtburchak 
shaklda qilib ishlandi. M udofaa devorlaridagi shinaklar qaldirg‘och 
dum iga o ‘xshatib ishlandi. Bu o ‘qchilarning bekinib turishi uchun qulay 
edi. Kreml yonida Uspenskiy va Blagoveshchinskiy ibodatxonalari 
qurildi. Ular hozirgacha saqlanib qolgan. 
Bu K rem lning hozirgi 
K rem ldan farqi shundaki, ulam ing minoralarida mezonalari boMmagan. 
B u 
m ezonalar 
XVII asrda ishlangan.
Bu 
davrda cherkovlar, 
qasrlar, 
ibodatxonalar, 
shaxsiy 
uylar 
M oskvada ishlab chiqarilgan gMshtlar bilan m ustahkam qilib qurilgan. 
U lam in g ba’zilari bizning davrimizgacha etib kelgan.
Ivan III yagona pul sistemasini joriy qiladi. O datda tangalarga 
M o sk v a suvoriysining rasmi tushurilgan. Lekin gullar zarb qilingan 
tangalar ham keng tarqalgan. Uning bir tom onida boychechak, ikkinchi 
tom onida atirgul surati boMgan. Ularda hech qanaqa yozuv boMmagan. 
Boshqa tangalarda esa. tatarcha yozu v d a Ivan III ning nomi yoki 
M o s k v a s o ‘zi yozilgan.
Um um an, oMta asrlar davrida yaratilgan madaniyat to bugungi 
kungacha o ‘zining mahobatini saqlab turibdi. Vaqt oMishi bilan ular 
milliy qadriyatlarga aylanib, xalqim izning milliy iftixoriga aylangan. 
OMta asrlarda 
ij ti m o i y - i q t i s o d iy
hayot na faqat madaniy, balki ilmiy 
jihatdan ham yuksaklarga koMarilgan. Ularni bilish, qadrlash va asrash 
bugungi kunning dolzarb masalasidir.