N. A. Egam berdieva arxeologiya ( 0 ‘quv qo‘llanma)

chakka halqalari 
m uhim o ‘rin tutadi. 
C hakka xalqlami 
ayollar sochlariga taqishgan. Teterevodagi drevlyanlam ing chakka 
xalqalari uzukka o ‘xshagan, seveiyanlarniki spiralsim on boMgan, drego- 
vichlarniki mis marjon boMgan, radimichlarniki, etti nurli shuMasimon, 
vyatichlarniki etti parrakli, slovenlarniki rom b shaklida boMgan.
Rus qishloqlarining o ‘zlarida temirchilik va zargarlik ustaxonalari 
boMgan. Ular o ‘z qabiladoshlari uchun buyumlar yasab berishgan. Rus 
qishloqlarida oMiklarni m o zo r-q o 'rg 'o n larg a k o ‘mish xristianlik dini 
qabul qilgach ham davom etavergan, chunki ular o ‘zlarning maxalliy 
u rt-odatlarini X IV asrlarda ham unutishmagan edi. Jumladan, shu asrda 
vyatichlarning k o 'p lab mozor-qoM-g‘onlari uchraydi.
XIII asrda m o ‘g ‘ullarning istilosi Rusni madaniy va iqtisodiy 
jihatdan tushkunlikka tushirib q o ‘yadi. Ilgarigi hunarmandchilik turlari 
y o ‘qolib ketadi.
Rossiya davlatining poytaxti 
M oskva shahri 
qadimgi yilnomalarda 
1147 yildan boshlab tilga olinadi. U Suzdal knyazligini chegara
143

---

hududidagi shaharcha boMgan. Bu erda knyaz Yuriy Dolgorukiy 1156 
yilda Kremlni dastlab y o g ‘ochdan qurdiradi. Bu K rem lning izlari 
b izgacha saqlanib qolm agan. M o ‘g ‘ullar bosqinidan keyin, X IV asr 
boshlariga kelib, M oskva yirik rus shahriga aylanadi. Shu davrda Ivan 
Kalita 1339 yilda Kremlni dubdan bino qildiradi. Arxeologik tadqiqotlar 
natijasida q a l’a devori 
aniqlandi. 
1367 yilda Dmitriy 
D onskiy 
m o ‘g ‘ulIarga qarshi qattiq turish uchun Kremlni birinchi marta oq 
toshdan qurdiradi. Uning m aydoni xozirgi K rem lga deyarli teng b o ‘lgan. 
Uni «O q to sh shahar (B elokam ennaya)» deb atashgan. O 's h a davrdan 
Kreml y o n id a qurilgan cherkov va Zvenigorod, 
T ro ic a -S e rg iev o
m o n astirlar saqlanib qolgan.
X I V - X V asrlarga oid b a ’zi buyum lar hozirgi davrgacha etib kelgan. 
U lardan asosiysi