“Ijtimoiy fanlar”kafedrasi

Chap yarimsharlar
O’ng yarimsharlar
Xronologik tartib 
Kundalik vaqt 
Karta, ommalarni o’qish 
Aniq fazo 
Ism, so’z, simvollarni esda saqlab 
qolish 
Obrazlarni, aniq hodisalarni esda saqlab qolish 
Nutq aktivligi 
Emotsional xolatni his etish 
Psixologiyaning predmeti
- konkret 
shaxs, uning jamiyatdagi xulq - atvori 
va turli faoliyatlarining o’ziga xos 
tomonlaridir
. 

---

Olamni quvnoq, yengil ko’rish 
Olamni ma’yus, g’amgin ko’rish 
Detalli idrok 
Bir butun obrazli idrok 
Psixologik hodisalarni o’rganishda P.K.Anoxinning funksional sistemasi to’g’risidagi 
nazariyasi muhim ahamiyatga ega. P.K.Anoxin fikriga ko’ra xatti-harakat aktseptori harakat 
natijalarini oldinga qo’yilgan maqsad bilan solishtirishga imkon beradi. 
Ong faqat insonga xos bo’lib, obyektiv voqelikni psixik aks ettirishning oliy formasidir. 
Ong strukturasiga quyidagi elementlar kiradi: 
2-jadval 
Subyekt va obyektni farqlash 
(o’zlikni anglash va o’z-o’zini bilish). 
Insonning maqsadli, alohida munosabatlarini 
kiritish 
(hissiyot olami). 
Ong shakllanishining asosiy sharti tildir. Inson psixikasining ong osti xossalari bu inson 
xulq-atvoriga, ong mazmuniga sezilarli ta’sir ko’rsatadigan anglanmaydigan psixik protsesslar 
yig’indisidir (masalan: intuitsiya, subinsor idrok). 
Psixik faoliyat mexanizmlari u yoki bu psixik jarayonni amalga oshiradigan aniq 
anatomik-fiziologik apparatlarning ishlashini taqozo qilgani uchun ham psixologiya bu 
mexanizmlarning tabiati va harakatini boshka fanlar (fiziologiya, biofizika, bioximiya, 
kebernetika va boshkalar) bilan birgalikda ochib beradi. 
Psixologiyaning o’rganadigan obekti psixik hodisalardir
. Psixik hodisalar o’z navbatida 
uch asosiy guruhga bo’linadi: psixik holatlar, psixik jarayonlar, psixik xususiyatlar. Psixik 
holatlar
 
psixik faoliyatning vaqtinchalik dinamikasi bilan xarakterlanadigan hodisalar bo’lib, bu 
kishining ichki dunyosining muhim tomonlarini hisobga olgan holda faoliyatga ta’sir etadigan 
omillardir.
Psixik jarayonlar - sezgi a’zolariga tashqi ta’sir shakllari, inson va tashqi muhit, ichki 
kechinmalari o’rtasida bog’lanishlar shakli bo’lishi mumkin. Odatda psixik jarayonlar deganda 
sezgi, idrok, tafakkur, hayol, xotira, hissiyot, iroda tushuniladi. 
3-rasmda psixik jarayonlarning namoyon bo’lish shakllari, ular o’rtasidagi o’zaro 
bog’liqliklar aks ettirilgan.