Toshkent moliya instituti moliya-iqtisod

2.2.  Markaziy  bank  diskont  siyosatining  tijorat  banklarida  pul-kredit 

faoliyatiga ta'siri tahlili 

 

2014  yilda  pul-kredit  siyosati  “Monetar  siyosatning  2014  yilga 

mo'ljallangan  asosiy  yo'nalishlari”  asosida  amalga  oshirilib,  iqtisodiyotni 

rivojlantirishning  ustuvor  vazifalari,  xususan  belgilangan  makroiqtisodiy 

ko'rsatkichlarning  so'zsiz  bajarilishini  ta'minlashga  qaratildi.  Bunda,  yalpi  ichki 

mahsulotning  o'sish  sur'atlariga  muvofiq  iqtisodiyotning  pulga  bo'lgan  oshib 

borayotgan  talabini  to'liq  qondirish  va  bank  tizimi  likvidligini  maqbul  darajada 

saqlab  turish  orqali  inflyatsiya  darajasini  belgilangan  maqsadli  parametridan 

oshirmaslik  maqsadida  Markaziy  bank  o'z  tasarrufidagi  pul-kredit  siyosati 

instrumentlaridan faol foydalandi. 

Ochiq  bozordagi  operatsiyalar  muomaladagi  pul  massasini  boshqarish, 

bank  tizimi  likvidligini  tartibga  solish  va  foiz  stavkalari  barqarorligini 

ta'minlovchi  asosiy  instrumentlardan  biri  sifatida  Markaziy  bank  tomonidan 

muntazam ravishda keng qo'llanilib kelinmoqda. 

Markaziy  bank  tomonidan  pul-kredit  ko'rsatkichlarining  maqsadli 

parametrlaridan  kelib  chiqqan  holda,  to'lov  balansining  ijobiy  saldosi  hisobiga 

shakllangan  qo'shimcha  likvidlikni  sterilizatsiya  qilish  operatsiyalari  o'tkazilib 

borildi.  Jumladan,  2011  yilda  tijorat  banklari  mablag'larini  Markaziy  bankning 

---

36 

 

maxsus  depozitlariga  jalb  qilish  operatsiyalari  hajmi  2010  yilga  nisbatan  1,4 

martaga oshib, 4,3 trln. so'mni tashkil qildi (5-rasmga qarang). 

5-rasm.