ǀ ISSUE 4
ǀ 2022
Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=4.63) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=22230 278 UZBEKISTAN | www.caajsr.uz этади,
бироқ
уларнинг
айнан
жадал
ривожланиши
аутопсихологик
компетентликнинг ривожланиши натижасида содир бўлади.
Шахснинг аутопсихологик қобилиятларга қуйидагилар киради: 1) умумий –
ўз
-
ўзига муносабат, ўз
-
ўзини бошқаришга қодирлик; 2) билишга доир –
ривожланиш
психологияси ва фақат инсонгагина хос юқори онг даражаси сифатидаги интеллект;
3) когнитив –
ижодий фаолиятнинг акмеологик мазмунида когнитивлик ўз
-
ўзини
англаш ва касбий фаолиятнинг ўзаро ҳаракатида
акс этади; 4) креатив –
ижодий
вазифаларни ностандарт ҳал этиш йўлларини излаб топиш, янги тимсолларни
тасаввур қилиш ва яратиш; ижтимоий
-
перцептив –
ижтимоий
-
перцептивлик
акмеологик мазмунда ўз
-
ўзини баҳолашнинг шахслараро ўзаро ҳаракатида акс
этади; эмпатияга доир –
эмоционал таъсирга берилувчанлик; эмоционал таъсирларга
мослашувчанлик
[3, 12].
А.А.Деркач, С.П.Толстов ва Н.М.Эгамбердиевалар тадқиқотига таянган ҳолда,
биз акмеологик ёндашув асосида ҳарбий педагог кадрларнинг инновацион
салоҳиятини ривожлантириш моделини ишлаб чиқдик. Қуйида мазкур моделнинг
таркибий қисмларига алоҳида тўхталиб ўтамиз.
Модел ўзаро бир
-
бирига боғланган тўрт таркибий қисмни ўз ичига қамраб
олади: 1) мотивацион
-
қадриятли; 2) когнитив; 3) фаолиятли; 4) креатив.
Моделнинг мотивацион
-
қадриятли таркибий қисми мотивацион ва қадриятли
қисмлардан ташкил топган. Мотивацион таркибий қисм ўзида қуйидаги жиҳатларни
акс эттиради:
1)
билишга доир ва касбий мотивацияни ўзаро уйғунлаштиришдаги барқарор
ички эҳтиёжнинг мавжудлиги;
2)
маҳсулдор фаолиятга интилиш;
3)
инновацион жараёнларга фаол иштирок этиш иштиёқи;
4)
ўз
-
ўзини намоён этиш эҳтиёжи.
Ҳарбий
педагог
-
кадрларда инновацион салоҳиятни ривожлантиришнинг муҳим
омили –
касбий қизиқишдир. Касбий қизиқиш ўзида фаолиятнинг аниқ белгиланган
соҳаси мазмунига қизиқишни ифода этади. Мазкур жараёнда билишга қизиқиш
фаолиятнинг мавжуд шакл ва усулларини эгаллашни рағбатлайди. Шуни таъкидлаб
ўтиш жоизки, у ёки бу ижодий фаолиятга қизиқиш унга нисбатан лаёқатнинг ҳосил
бўлиши билан боғлиқ.
Инновацион салоҳиятни ривожлантиришнинг қадриятли таркибий қисми ишга
ижобий ижодий муносабатни ўз ичига қамраб олади. Қадриятли таркибий
қисмнинг тузилишида педагогик инновацияларга доимий ва юзаки бўлмаган
қизиқишнинг мавжуд бўлиши лозим
.