A. A. Mustafaqulov, S. O. Eshbekova, N. M. Jo’rayeva, J. K. Ibragimov

Talabalarning mustaqil ishlari uchun sinov savollari 
1. Dinamika deganda nimani tushunasiz ? 
2. Nyutonning I qonuni ta’rifi va matematik ifodasi qanday bo‘ladi ? 
3. Jismning inersiyasi deb nimaga aytiladi ? 
4. Inersial va noinersial sanoq sistemalari deb qanday sanoq 
sistemalariga aytiladi? 
5, Kuch va massaga ta’rif bering. Ularning o‘lchov birliklari qanday ? 
6. Nyutonning II qonunini ta’riflang va matematik ifodasini yozing. 
7. Nyutonning III qonunini ta’riflang va matematik ifodasini yozing.
8.Dinamika qonunlarining qo‘llanilishiga misollar keltiring. 
 
FOYDALANISH UCHUN TAVSIYA ETILADIGAN 
ADABIYOTLAR 
1. 
Д
.
В
.
Сивухин
. 
Обший
курс
физики
. 
Т
-1. 
Механика
. 
М
.,”
Наука
”, 1974 
2. 
С
.
П
.
Стрелков
. 
Механика
. 
М
.,”
Наука
”, 1976. 
3. 
С
.
Э
.
Хайкин
. 
Физические
основы
механики
.
М
.,”
Наука
”, 1976 
4.Frish. Umumiy fizika kursi. 1-tom. - T.,”O‘qituvchi”,1970 
5.Jdanov. Elementar fizika kursi. 1-tom. T.,”O‘qituvchi, 1975. 
 
 

---

34 
3-MAVZU.
TABIATDA KUCHLAR.
BUTUN OLAM TORTISHISH 
QONUNI 
Og’irlik kuchi. Markazga intilma kuch
Jismni Yerga tortuvchi kuchga og’irlik kuchi deyiladi. Yerning 
tortishi tufayli osmaga va tayanchga ta’sir qiluvchi kuchga jismning 
og’irligi deyiladi. 
Jismning markazga intilma tezlanishini yuzaga keltiruvchi aylanma 
yoki egri chiziqning markaz tomon yo’nalgan kuch markazga intilma 
(qochma) kuch deyiladi. 
Jismning havoda harakat qilishiga to’sqinlik qiladigan kuchga 
ayrodinamik qarshilik kuchi deyiladi. 
Jismning og’irligi yo’qoladigan holat uning vaznsizlik holati 
deyiladi. Jismning og’irligi ortadigan holat uning yuklanish holati 
deyiladi. 
qavariq ko’prikda
botiq ko’prikda
Jismning yuklanishi
Motosikl R radiusli burilishda yiqilib ketmasligi uchun qanday tezlik 
bilan harakatlanishi kerak. 
,
,
.