1 O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti

Ijtimoiy tarmoqlarda ishlaganda rioya qilinishi kerak bo‘lgan asosiy qoidalar: 
−
ijtimoiy tarmoq ishtirokchilari nimalar haqida gapirayotanligini doimo 
inobatga olish; 
−
chop etilayotgan axborotlarga mas’uliyat bilan yondashish, hech qachon 
tasdiqlanmagan yoki noto‘g‘ri talqin qilinishi mumkin bo‘lgan xabarni tarqatmaslik; 
−
axborotni joylashtirishda uning qonunchilikni, fuqarolarning mualliflik va 
boshqa huquqlarini buzmasligiga ishonch hosil qilish; 

---

171 
−
ijtimoiy tarmoqlarda ishtirok etishni yangi narsalarga o‘rganish imkoniyati, 
deb qarash va bu bilimlarni jamiyatga sifatliroq axborot yetkazish va muloqot uchun 
sarflash. 
Ijtimoiy tarmoqlar va bloglarda joylashtirilgan axborotlarni turfirmaning 
rasmiy press-relizlari va matbuot anjumanlarining o‘rnini bosadigan xabar, deb 
hisoblash noto‘g‘ri. Ijtimoiy tarmoqda chop etilgan axborotning keyinchalik 
o‘zgartirilishi ehtimoli borligini inobatga olish kerak.
Rasmiy xabarni doim turfirma saytidan va yangiliklar sahifasidan topish 
mumkin. Ba’zi ijtimoiy tarmoqlarda ishtirok etish qoidalari (masalan, ish soati, javob 
uchun kerakli o‘rtacha vaqt, xabarga javob berish usuli) ijtimoiy tarmoqning turi va 
unda ishtirok etish siyosatiga bog‘liq bo‘lishi mumkin. 
Firmaning ichki jamoatchiligi bilan ishlash. 
Bozor munosabatlarining 
rivojlanishi, iqtisodiyotning globallashuv jarayonlari barcha korxonalar singari 
turfirmalarda ham xodimlarning istiqboldagi rejalar va firmaning kelajagi to‘g‘risida 
ishonchli ma’lumotlarga ega bo‘lishiga to‘sqinlik qiladi. Ayrim hollarda firma 
xodimlari o‘zlari yaratgan yangi turpaketlar, yo‘llanmalar va ishlab chiqilgan turistik 
marshrutlar to‘g‘risida OAVdan habar topishadi. Statistik ma’lumotlarga ko‘ra, firma 
xodimlarining 39%iga ichki axborotlardan kech xabardor bo‘ladi, 62 % xodimlar 
axborotlarning firma faoliyatiga aloqasi kam deb hisoblashadi. Shuningdek, 60% 
xodimlar firmadagi o‘z martabasidan qoniqmaydi va boshqa ishga o‘tishni ko‘zlab 
yuradi [9,102]. 
Tabiiyki, bu xodimlarning yuqori rahbariyat bilan munosabatlarini 
salbiylashuviga, kadrlar qo‘nimsizligi va sodiqligining pasayishiga olib keladi. Shu 
bois firma xodimlari va rahbariyati o‘rtasidagi vertikal va gorizontal aloqalarni 
yaxshilash muhim ahamiyatga ega. 
Ichki PR – turfirmada personalni boshqarish siyosatining muhim 
elementlaridan biri bo‘lib, xodimlarni motivatsiya qilish va ularning sodiqligini 
oshirishga qaratilgan muhim tadbirdir.
Turfirmalarda PR bo‘yicha mutaxassisning faoliyati quyidagi yo‘nalishlarda 
olib boriladi: 
– turfirmada norasmiy kommunikatsiya tarmoqlari va ularning yo‘nalishlarini 
aniqlash; 
–
boshqaruv buyruqlari va ko‘rsatmalarining buzilishi, turli noto‘g‘ri 
axborotlar tarqatilishiga imkon beruvchi axborot maydonini aniqlash; 
– turfirmada muhim kommunikatsion ahamiyatga ega shaxslarni aniqlash; 
– turfirmadagi turli norasmiy guruhlarning firma faoliyatiga taalluqli axborotlar 
bilan ta’minlanganlik darajasini aniqlash; 
– ma’muriy-boshqaruv xodimlarining boshqaruv qarorlarini qabul qilish bilan 
bog‘liq axborotlar bilan ta’minlanganlik darajasini aniqlash; 
– turfirma xodimlari o‘rtasida ijobiy psixologik ustanovkalarni shakllantirish, 
jamoa kayfiyatini yaxshilash uchun turli bosma nashrlar (gazeta, varaqalar), mahalliy 
radio va teleko‘rsatuv, audiovizual vositalardan keng foydalanish; 
– turfirmada tashkiliy aloqalarni mustahkamlashga qaratilgan doimiy 
ma’ruzalar, seminarlar, o‘quv kurslarini tashkil qilib borish; 

---

172 
– turfirma xodimlarining hamjihatlikda bayram kechalari, tabiat qo‘yniga 
sayohatlar uyushtirish. 
Aksariyat firma va kompaniyalarda ichki PR faoliyati quyidagilarni o‘z ichiga 
oladi: