Мавзу: Ўзбекистон тарихи фанининг предмети, назарий-методологик асослари, манбалари ва аҳамияти

 
 
 
 
 
 
Ватанимиз тарихини ёритишнинг, яъни 
ўрганишнинг қуйидаги назарий-методологик 
таомйилларини билиш муҳим аҳамиятга эга.
2
.
 Ўзбекистон тарихини ўрганишнинг назарий-
методологик тамойиллари

---

ЎЗБЕКИСТОН ТАРИХИНИ ЎРГАНИШНИНГ НАЗАРИЙ-МЕТОДОЛОГИК 
ТАМОЙИЛЛАРИ 
Ўзбекистон тарихининг жаҳон тарихи билан боғлиқлиги 
Инсонпарварлик, ватанпарварлик , миллий истиқлол ғоясига 
асосланиш 
Миллий қадриятлар, халқ анъаналари ва урф-одатлари, диний эътиқодлар, турли 
ижтимоий табақалар тарихий-маданий тараққиёти нуқтаи назаридан ёндашув 
тамойили 
Диалектик тарзда ёндашув 
Манбалар билан асосланганлик 
Илмийлик 
Тарихийлик 
Халислик
Ушбу методлар тарихини ёритишнинг асосий калити 
ҳисобланади. 

---

•
Тарихни ўрганишнинг 
холислик методи 
бўлиб ўтган жамики 
воқеа-ҳодисаларни ҳеч бир ўзгаришларсиз, қандай бўлиб ўтган 
бўлса, ўша ҳолда талқин ва таҳлил этиш, текшириш ва 
хулосалар чиқариб яхлит ҳолга келтиришни англатади. 
•
Ватанимиз тарихини ўрганишнинг услубий асосларидан бири – 
бу воқеа ва ҳодисаларни 
диалектик
тарзда ўрганишдир. 
Диалектикада олам ягона ва яхлит. Унда содир бўладиган 
ҳодиса ва воқеалар умумий ва ўзаро боғланишда, узлуксиз 
ҳаракатда, зиддиятли тараққиётда бўлади. 
•
Ватанимиз тарихини ўрганишда 
тарихийлик услуби 
халқнинг 
ўтмишига, ҳозирги замони ва келажагига ягона тарихий жараён 
сифатида ўтмиш ҳозирги замонни тайёрлайди, ҳозирги замон 
келажакни яратади, дейилган қонун асосида қарашни талаб 
этади.

---

3. ВАТАН ТАРИХИДАГИ ЕЧИЛИШИ ЗАРУР БЎЛГАН МУАММОЛАР 
ҲОЗИРГИ КУННИНГ ДОЛЗАРБ ВАЗИФАЛАРИДАН БИРИ. 
Мустақиллик шарофати билан Ватанимиз 
тарихини жиддий ўрганиш учун барча шарт-
шароитлар 
яратилди. 
Коммунистик 
мафкура 
ҳукмронлиги даврида халқимизнинг бой тарихини 
кенгроқ ўрганиш имконияти бўлмаганлиги туфайли 
ечилиши зарур бўлган қатор муаммолар тўпланиб 
қолган эди. 
Ватанимиз тарихини холисона ўрганиш билан 
боғлиқ кўпгина муаммоларнинг ечими тўғрисидаги 
фикрлар Президент Ислом Каримовнинг «Тарихий 
хотирасиз келажак йўқ» номли рисоласида биринчи 
марта кўтарилди. 

---

Кўтарилган муаммолар:
Ота-боболаримизнинг асрлар 
давомида тўпланган ҳаётий 
тажрибалари, диний, аҳлоқий, 
илмий қарашларини ўзида 
мужассам этган нодир 
қўлёзмаларни жиддий 
ўрганиш зарурлиги 
Республикеада давлатчилик тарихи 
туб бурилиш палласига кирган бир 
пайтда ўзимизнинг замон ва 
макондаги ўрнимизни аниқ 
белгилаб олишимиз, насл-
насабимиз, кимлигимизни билиб 
олиш мақсадида тарихни чуқур 
ўрганиш, илмийликка асосланган 
яхлит концепция яратиш зарурлиги
“
Ўзликни англаш тарихни билишдан бошланади. Исботлаб бўлмаган ушбу 
ҳақиқат давлат сиёсати даражасига кўтарилиши зарур”-деб таъкидлайди Ислом 
Каримов. (Рисола. Т., 1998 й. 5-б) 
Юртбошимизнинг ушбу рисоласидан ёшларга тарихни ишонарли даражада 
тушунтиришда тарих ўқитувчиларининг роли катта эканлигига эътибор қаратган.

---

Рисолада 
белгилаб 
берилган 
вазифалар 
Мамлакатимизда комил инсон тарбиясининг давлат 
сиёсатининг устувор соҳаси деб эълон қилиниши муносабати 
билан онги юксак, мустақил фикрловчи, хулқ-атвори билан 
ўзгаларга ибрат бўладиган, чуқур билимли, зукко, маърифатли 
одамларга эҳтиёжнинг ошиб бораётганлиги