|
4.1.-jadval.
O’zbekiston Respublikasining 2012-2016 yillardagi Davlat byudjeti xarajatlari
53
.
mlrd.so’m
T\r
Asosiy byudjet ko’rsatkichlari
YILLAR
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Davlat byudjeti xarajatlari
(maqsadli jamg’armalarsiz)
21571,7
26312,4
18783,4
37967,7
42721,3
46943,1
1.
Ijtimoiy-madaniy soha va aholini
ijtimoiy himoyalash xarajatlari*
12777,2
16399,4
18783,4
22457,0
23897,6
27119,0
2.
Nodavlat va notijorat
tashkilotlarini rivojlantirish
xarajatlari
6,0
7,0
8,2
10,0
11,0
12,0
3.
Iqtisodiyot tarmoqlariga xarajatlar
2372,0
2791,9
3385,3
4119,7
4507,6
5082,3
4.
Markazlashgan investitsiyalarni
moliyalashtirish xarajatlari
1059,3
1300,0
1500,0
1800,0
2100,0
2450,0
5.
Davlat hokimiyati, boshqaruv sud
va prokratura organlarini saqlash
xarajatlari
629,2
825,9
1000,8
1199,9
1324,0
1524,2
6.
Fuqarolarni o’z-o’zini boshqarish
organlarini saqlash xarajatlari
191,7
287,3
343,7
436,6
491,8
563,1
7.
O’zbekiston Respublikasi Vazirlar
Mahkamasining
zaxira
jamg’armasi xarajatlari
70,9
85,0
91,0
110,0
120,0
148,4
8.
Boshqa xarajatlar
4465,4
5441,8
6469,9
7834,5
8867,6
10044,1
53
O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2011 yil 30 dekabrdagi 1675-son, 2012 yil 25 dekabrdagi 1887-son, 2013 yil 25 dekabrdagi 2099-son, 2014 yil 4 dekabrdagi 2270-son, 2015 yil
22 dekabrdagi 2455-son, 2016 yil 27 dekabrdagi 2699-son Qarorlari asosida tayyorlangan.
113
Moliyaviy nazoratni olib boruvchi davlat organlariga qarab quyidagilarga
bo’lishimiz mumkin.
1.
Vakillik organlari tomonidan olib boriladigan moliyaviy nazorat.
2.
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan olib boriladigan moliyaviy
nazorat.
3.
Umumiy vakolatli ijro hokimiyati organlari tomonidan olib boriladigan
moliyaviy nazorat.
4.
Maxsus vakolatli ijro hokimiyati organlari tomonidan olib boriladigan
moliyaviy nazorat.
O’zbekistonda davlat moliyaviy nazoratini Prezident, hukumat organlari
(O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi, barcha darajadagi Xalq deputatlari
Kengashlari) hamda ijroiya hokimiyatning tegishli organlari amalga oshiradi.
«O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Vazirlar Mahkamasining taqdimoti
bo’yicha mamlakat byudjetini qabul qiladi va uning ijrosi ustidan nazorat
o’rnatadi»
54
. Xalq deputatlari Kengashlari ayrim mintaqalarga ajratiladigan byudjet
mablag’laridan maqsadli foydalanish hamda mahalliy byudjetlarning ijro etilishini
nazorat qiladi. Bundan tashqari, vakolatli organlar zimmasiga ayrim tarmoqlar va
sohalarda byudjet mablag’laridan foydalanish ustidan nazorat o’rnatilishi mumkin.
Moliyaviy nazoratni amalga oshirish bo’yicha O’zbekiston Respublikasi
Prezidentiga davlat va ijroiya hokimiyat boshlig’i sifatida katta vakolatlar berilgan.
O’zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi 93-moddasi 8-bandiga muvofiq
Prezident ijroiya hokimiyat apparati va jumladan davlat moliyaviy nazorati
funktsiyalarini amalga oshiruvchi organlar - Hisob palatasi, Moliya vazirligi,
Davlat soliq qo’mitasi va boshqalarni shakllantiradi. Davlat moliyaviy nazorati
tizimida Hisob palatasiga katta rol ajratiladi. U mustaqil va ob’ektiv organ bo’lib,
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti va O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisiga
hisob beradi. «O’zbekiston Respublikasi Hisob palatasi to’g’risida»gi Nizomga
muvofiq, uning zimmasiga nazorat, monitoring va tahliliy ishlar hamda boshqa bir
qator funktsiyalar yuklatilgan.
54
O’zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi. 78-modda. 8-bandi. T., O’zbekiston. 2008. –B.15.
114
Bugungi kunda mamlakatimizda aholining ijtimoiy ta’minotini
yaxshilash, ijtimoiy xizmatlar sifatini oshirish, ijtimoiy yordamning aniq manzilli
bo’lishini ta’minlash, ijtimoiy ta’minot borasida xalqaro hamkorlikni yo’lga
qo’yish va mustahkamlash kabi o’ta muhim tadbirlarning huquqiy, tashkiliy,
iqtisodiy va moliyaviy asoslari yaratilgan va jamiyat oldida turgan ijtimoiy
ustuvorliklardan kelib chiqqan holda takomillashib bormoqda. Bugungi kunda,
ya’ni iqtisodiѐt jadal sur’atlar bilan rivojlanayotgan va hayot faoliyati darajasi
muttasil oshib boraѐtgan davrda ham fuqarolarning ijtimoiy ta’minoti davlatning
alohida e’tiborini talab etadi.
Mamlakatimizda ijtimoiy ta’minot shakllari, ijtimoiy xizmatlar va
ijtimoiy to’lovlarni moliyaviy ta’minlashning ko’p kanalli tizimi shakllangan
bo’lib, ijtimoiy ta’minot xarajatlari davlat byudjeti mablag’lari, byudjetdan
tashqari Pensiya jamg’armasi mablag’lari, Bandlikka ko’maklashish davlat
jamg’armasi, shuningdek, kasaba uyushmalarining ijtimoiy sug’urta ajratmalari
hisobidan shakllanadigan jamg’armalari hisobidan mablag’ bilan ta’minlanar ekan,
ijtimoiy
ta’minotning
moliyaviy
asosini
mustahkamlash
uchun
shu
jamg’armalarning moliyaviy mustahkamligini yaxshilash, buning uchun nazorat
organlarining moliyaviy nazorat chora-tadbirlarini kengaytirish zarur bo’ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
