Navoiy davlat pedagogika

SOVUQ  URISHI.

  Sovuq  urishi   past   harorat  ta`sir   etgand a   kelib   chiqadi.

 Bunda  bemor    a`zolarini  noqulay   sharoitlar :  ho`l,   tor  poyafzal,  holdan

toyish  paytida   gradus  da  va  hatto   undan  past   haroratda   sovuq   urishi

mumkin.   Kupincha   qul va  oyoq   barmoqlari,  quloq   burun   sovuq  uradi.

  Sovuq  urishning  4  darajasi    farq  qilinadi:

1     darajasi     terining       oqarishi     va     sezuvchanligining     yuqolishi       bilan

xarakterlanadi.  bemor   isitilganidan  keyin   terisining   shu  qismi  kukimtir –

qizil   bo`lib  qoladi,   ozgina   shishadi va  og`riydi .   Sog`yishdan   oldin  odam

sovuqqa     sezgir     bulib     qoaldi, ba`zan     terining     kukimtir     rangi     saqlanib

qoladi.

   2 – darajasiga  qon  aylanishining   birmuncha     chuqur  buzilishi   kuzatilib,

keyinroq   tiniq   suyuqlik   bilan   tulgan  pufakchalar   hosil   buladi.   Pufaklar

---

atrofida   teri   kukimtir   -  qizil   tusga  kiradi. Infeksiya   tushmasa  urta  hisobda

2  hafta   ichida  tuzaladi.

3- darajasida  teri  va uning   ostidagi   tuqimalar   irib,   nekrozlanadi.  Jonsizlanish

gemmoragik     suyuqlik   bilan   tulgan     yumshoq     pufaklar     hosil     bulishi

ifodalanadi.   Bu  pufaklar   pustloq   paydo  bulishiga   olib  keladi.   Kupincha

unga   yiringlanish   qushiladi.   Nobud   bulgan   tuqimalar   kuchib   tushgandan

keyin     ularnign   urnida     granulyatsiyalar     yuzaga   kelib,     chandiqlanish   va

epitelizatsiya   boshlanadi.  Kasallik – 1-2   oy  ichida  tuzaladi.

4 darajasi  nekroz  chuqur   joylashgan   tuqimalar,   shu   jumladan   suyaklarni

ham   qamrab  oladi.  GAvdaning   shikastlangan   qismi   tuq   kukimtir   rangga,

qoramtir   suyuqlik bilan   tula     pufaklar     bilan   qoplanadi.     Odatda     pufaklar

sovuq       urishidan       2   hafta       keyin       paydo   buladi   (ikkilamchi   pufaklar)

Demarkatsiya   chizig`I   asta-  sekin  kurinadi  va  unchalik  yaqqol  sezilmaydi.

Sovuq   urgan   sohada   sezuvchanlikning   hamma   turi  yuqoladi.   Keyinroq

shikastlangan       qism       qurib,     kuchib       tushadi   va     urnida       chandiq     hosil

bo`ladi.Sovuq  urishda   bemorning   umumiy     ahvoli  uning   darajasiga  bog`liq

bo`ladi.  Sovuq  urishining     dastlabki 2  darajasida  bemoerning   umumiy  ahvoli

unchalik yomon  emas keyingi darajalarida   toksemiya  va  infeksiya  qushilishiga

bog`liq  holdagi  klinikasi  namoyon  bo`ladi.(yuqori  harorat,  xolsizlik , ishtaha

yuqolishi).