Fizika,2 qism 20

Àtîm yadrîsining tuzilishi. Izîtîplàr

Ì à z m u n i :   atîm  yadrîsi;  àtîm  yadrîsining  tuzilishi;

yadrîning  bålgilànishi;  izîtîplàr;  izîbàrlàr;  yadrîning  kàttàligi.

Àtîm  yadrîsi.  Råzårfîrd  o‘z  tàjribàlàri  nàtijàsidà  (26-§  gà

qàràng)  àtîmning  musbàt  zàryadlàngàn  yadrîsi  (o‘zàgi)  bîr

dågàn  õulîsàgà  kålàdi.  Àtîmning  kàttàligi  10

-10

  m  bo‘lgàn  bir

pàytdà yadrîning kàttàligi 10

-14

–10

-15

 m ni tàshkil qilàdi. Bîshqàchà

àytgàndà, yadrî àtîmdàn 10 000–100 000 màrtà kichikdir. Shu

bilàn  birgà,  àtîm  màssàsining  qàriyb  95  fîizi  yadrîdà

mujàssàmlàshgàn. Àgàr birîr jism màssàsining 95 fîizi u egàllàb

turgàn hàjmdàn 100 000 màrtà kichik hàjmdà mujàssàmlàshgànini

e’tibîrgà  îlsàk,  bàrchà  mîddàlàr,  àsîsàn,  bo‘shliqdàn  ibîràt

ekànligigà  hàyràtlànishdàn  bîshqà  ilîjimiz  qîlmàydi.  Endi

yadrîning  o‘zi  qàndày  tuzilishgà  egà,  dågàn  màsàlàni  qàràylik.