Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент тиббиёт академияси

ТЕЛЕГРАММ КАНАЛ «ВРАЧИ УЗБЕКИСТАНА» - https://t.me/vrachi_uzbekistana
 
467 
одамнинг 40-50 ёшида учрайдиган касаллик хисобланади. Иккиламчи 
деформацияловчи артроз учун битта бўғимда касалликни пайдо бўлиши 
характерлидир; камдан-кам шу холат иккита бўғимда ва бундан ортик 
бўғимларда дам бўлиши мумкин. Кўпинча, деформацияловчи артроз 
касаллигининг оғир шакли оёқлар бўғимида учраб, биринчи навбатда, чаноқ-
сон бўғимида, кейин тизза бўғимида ҳосил бўлади. 
Касаллик аста-секин ривожланади, ўткир бошланмайди. Бирламчи 
белгилари харакат вактида бўғимда гичирлаш хосил бўлади, уйкудан турганда 
бўғимда «старт» оғриқлар пайдо бўлади ва бу бўғим харакатлангандан кейин 
тез орада ўтиб кетади. Бўғим ичкарисида оғриқ. пайдо бўлади. Бошланишида 
ўтиб кетадиган оғриқ. тинч турган бўғим харакатланганда пайдо бўлади. 
Кейинчалик бу давомли харакатдан ва жалб кучланишдан кейин пайдо бўлади. 
Кейинчалик оғриқ. суткалик динамикаси доимий харакгерга эга бўлади. Эрталаб 
дастлабки харакатлар бошланишида оғриқ, кучаяди, кейинчалик сусайиб боради. 
Кечга бориб харакат ва бўғимга тушган оғирликка боғлиқ бўлган холда оғриқ. 
яна кучаяди. Кечага бориб бўғим тинчланишига караб оғриқ. аста-секин 
сусайиб боради, харакат бошланиши билан яна янгиланиб колади. 
Бўғимдаги оғриқ. мушакларнинг рефлектор қисқаришига олиб келади, ўз 
навбатида, бўғим юзасигаўзтаъсирини ўтказиб, бўғимдаги тоғайни 
чукурлашган дегенератив ўзгаришларга учратиб, оғриқнинг кучайишига 
сабаб бўлади. Шундай қилиб, кийин холат — бузук халқа юзага келади. 
Аста-секин бўғимларда типик контрактура пайдо бўлади. Масалан, чаноқ-сон 
бўғимида букувчи ва ичкарига яқинлаштирувчи контрактура хосил бўлади, 
бўғимда деформация бошланиб, унинг харакат доираси чегараланади. 
Деформацияловчи артроз касаллигининг кечишини уч босқичга бўлиб 
ўрганиш расм бўлган (292-расм). 
/ 
босиҳич 
бўғимда харакатнинг сезиларли даражада чегараланиши. Тинч 
холатда ва кам оғирлик'гушганда бўғимда оғриқ.бўлмайди. Одатда, оғриқ. кўп 
юрганда, оғирлик давомли тушганда, х,аракат вақтида ва кўп дам олингандан 
кейин пайдо бўлади. 

---