Tasdiqlangan fan dasturiga muvofiq ishlab chiqildi



Download 10,64 Mb.
Pdf ko'rish
bet96/458
Sana29.05.2022
Hajmi10,64 Mb.
#617246
1   ...   92   93   94   95   96   97   98   99   ...   458
Bog'liq
KASBIY PSIXOLOGIYA UMK 2 KURS

Pedagogik munosabat
deganda pedagog va 
o`quvchilar jamoasi o`rtasida o`zaro birgalikdagi 
harakatning mazmunan axborot ayirboshlashdan, 
o`quv-tarbiyaviy ta’sir ko`rsatish va o`zaro 
hamjixatlikni tashkil etishdan iborat tizimi, usullari va 
malakalari tushuniladi.
 
 
Pedagog ushbu jarayonning tashabbuskori sifatida maydonga chiqadi va uni 
tashkil etadi hamda unga boshchilik qiladi. Pedagogik munosabat bir tomondan, 
o`quv-tarbiya jarayonining hissiy holati bo`lib, ikkinchidan tomondan esa, uning 
bevosita mazmuniy ta’rifi sifatida namoyon bo`ladi. 
Munosobatning birgalikdagi faoliyat bilan aloqasi aniq ravshandir. Kishi 
birgalikda faoliyat ko`rsatayotganda zaruriyatga ko`ra boshqa odamlar bilan 
birlashishi, ular bilan muomalaga kirishishi, ya’ni aloqa o`rnatishi, o`zaro 
hamjixatlikka erishishi, kerakli axborot olishi va javob tariqasida axborot berishi 
lozim. Bu o`rinda munosabat faoliyatning bir tomoni, bir qismi, uning eng muhim 
informativ jihati, kommunikatsiya sifatida namoyon bo`ladi. 
Turli xil ta’lim yoʻnalishlari, jumladan muxandislik va biznes sohasi 
talabalarida seminarlar davomida intensiv oʻqitish gʻoylari sinab koʻrildi. 
Talabalardan oʻzlari bilan devorga ilingan ikkita biri qoʻlda va biri raqamli 
formatda chizilgan daraxt rasmlarini olib kelish soʻraldi. Keyin ulardan rasm 


101 
chizish amaliyotining oddiy lekin asosiy prinsiplarini namoyon etuvchi 
rassomchilikning kichik bosqichlarini amalga oshirishlari kerakligi aytildi.
Har bir bosqichda natijalar talabalar tomonidan muhokama, tahlil va ifoda 
qilindi. Ikki soat davomida, prinsiplarga rioya etgan holda, har bir talaba 
professional, koʻrgazma standartidagi suratlarni chizishdi. Ularning yakuniy 
seminardagi ishlarini birinchi seminardagi ishlari bilan solishtirish natijasida ular 
rivojlanishning asosiy elementlarini aniqlay va baholay oldilar. Va muhimi, san’at 
talabalari boʻlmaganlari vizual til va ijodkorlikni kashf qilish uchun etarli darajada 
oʻzlarini vakolatli his etdilar. 
Seminarlarni kuzatishda, ta'lim xodimlari talabalar va seminar yetakchisi 
oʻrtasidagi muloqotga asoslangan, studiya muhitida baholash jarayonini ifoda eta 
oldilar.
Ahamiyatga molik boshqa tomonlar “kichik bosqichlar” metodi, rasmlarni 
kritik baholash, yuqori energiya, motivatsiya va rohatlanish guruh dinamikasi – 
yuqori natijalarni erishish uchun xizmat koʻrsatish kabi usullarni ishlatishdir. 
Umumiy baholash seminarlar maqsadi emas, balki asarlar koʻrgazmalari bilan 
tuzilgan toʻliq rivojlangan dasturlar doirasida birlashgan boʻlishi mumkin.
69
 
Yaratilgan narsa (qurilgan bino, shehriy satr, o`tkazilgan daraxt, yaratilgan 
yoki ijro etilgan qo`shiq) - bu, bir tomondan, faoliyat mavzusi bo`lsa, ikkinchi 
tomondan esa vosita sifatida namoyon bo`ladiki, kishi uning yordami bilan ijtimoiy 
hayotda o`zini qaror toptiradi. Negaki, bu narsa boshqa odamlar uchun 
yaratilgandir.
SHu orqali odamlar o`rtasidagi munosabat bevosita o`z aksini topadi, ijod 
qilayotganlarga 
va 
bajarayotganlargaham, 
iste’mol 
qilayotganlarga 
va 
o`zlashtirayotganlarga ham tegishli bo`lgan umumiy narsani ishlab chikarish 
tariqasidagi munosabat hosil bo`ladi. 
Darhaqiqat, shu o’rinda yana bir boshqa nomutanosiblik mavjud bo’lib, u 
o’quvchining ingliz tilini o’rganayotgan vaqtida o’zining ona tilini yo’qotib borishi 
holatida namoyon bo’ladi. Bu kabi bilingualism Amerika Qo’shma Shtatlarida va 
immigrant fuqarolar orasida oddiy holbo’lib qolgan (Tse, 2001).
Mana bu holatni tasavvur qiling: Birinchi avlod vakillari immigrantlar 
mamlakatga kirib kelgan va ingliz tilini o’zlarining kunli ehtiyoji va ishi yuzasidan 
o’rganishadi, lekin uylarida o’zlarining ona tilini oila a’zolari davrasida yoki 
do’stlari bilan muloqotda ishlatishadi. Xatto ularning bolalari ingliz tilini o’rganish 
va ishlatish uchun ota-onalari tomonidan kuchli bosim oladilarva ushbu holat 
bolaning ona tilisini va ingliz tilini aralashtirib o’rganishiga olib keladi.Bolalar 
balog’at yoshiga yetgunlaricha ingliz tilida ona tillaridan ko’ra ravon yozib, 
so’zlab keta boshlaydilar xatto o’z ona tillarini ishlatishga xohislari ham yo’qolib 
boradi (dastlabki immigrantlarni nabiralari). 
Ushbu holat bir qarashda muammo bo’lib ko’rinmasligi mumkin, lekin bu 
muammoni oldini olish uchun bia o’qituvchilar ma’suliyatni o’z zimmamizga 
olishimiz kerak negaki immigrant o’quvchilar begona tilning ko’rsatmasini olib 
69
A handbook for teaching and learning in higher education : enhancing academicpractice / [edited by] Heather Fry, 
Steve Ketteridge, Stephanie Marshall.–3rd ed.p. cm. pp: 49,50. 


102 
kata bo’lishadi. Haqiqattan ham ushbi holatga ko’z yumib ketib 
bo’lmaydi.Izlanishlar shuni ko’rsatadiki, tilni yo’qotish o’quvchining ingliz tilini 
o’rganish qobiliyatiga ta’sir o’tkazadi. 
Agar ona tilde so’z boyligi yuqori bo’lsa, demak ikkinchi tilda ham so’z 
boyligini oshirish vaqti tejaladi (Hansen, Umeda & McKinney, 2002). Biroq 
o’quvchilar faqat ona tilini saqlab qolishgina anglab yetishadi.Agar o’quvchi 
hamma tilalrda beo’xshov mahorat va qobiliyatga ega bo’lsa uning ona tilisini 
saqlab qolish juda ahamiyatli shuning uchun ham nutq bo’yicha mutaxasislardam 
yordam kerak bo’ladi. Izlanishlar shuni ko’rsatdiki, agar mutaxasisning o’zi ham 
ona tilini va shuningdek ingliz tilini ravon gapirsa shunda o’quvchiga samara 
beradi ekan (Kohnert, et al., 2005). Umuman, til yo’qolishi kamaytirish bolaning 
bilim salohiyatiga yordam beradi chunki tilni saqlab qolish o’quvchilarning va ota-
onalarning o’rtalaridagi muloqotni boyitadi.Ikkita til bilan ishlashda ota-onalar bir 
xil maromda bolalarning bilimini oshirishda ro’l o’ynashadi va o’qituvchilarning 
ishini qo’llab-quvvatlashadi masalan uy vazifalariga ko’maklashgan holda (Ebert, 
2005).
70
 

Download 10,64 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   92   93   94   95   96   97   98   99   ...   458




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish