16-amaliy mashg’ulot. Mikrokontrollerlar tarkibidagi taymerlar. Taymer – hisoblagichlar haqida umumiy tushuncha

---

16-amaliy mashg’ulot. Mikrokontrollerlar tarkibidagi taymerlar. 
Taymer – hisoblagichlar haqida umumiy tushuncha 
AVR turidagi MKlarda 2 xil taymer/hisoblagichlar mavjud. Bular umumiy 
taymer/hisoblagichlar va qo‘riqchi taymerlardir. 
Qo‘riqchi taymer
Qo‘riqchi tamer 
dastur osilib qolganda MKni o‘chirib – yoqish uchun 
ishlatiladi. Masalan u 0 dan 255 gacha hisoblab turadi. Agar hisoblash tugaguncha 
dastur ishga tushsa, u hisoblash jarayonini to‘xtatib turadi. Dastur tugagandan keyin 
yana taymer ishlaydi va 0dan boshlab hisoblay boshlaydi. Bu jarayon MK qancha 
ishlatilsa shuncha davom ettiriladi. Agar taymer 0 dan 255 gacha hisoblab 
bo‘lguncha dastur ishga tushmasa, u MKni o‘chirib – yoqadi va hisoblash jarayonini 
yana yangitdan boshlaydi. 
Umumiy taymer/hisoblagichlar 
Umumiy taymer/hisoblagichlar MKda quyidagi funksiyalarni bajarish uchun 
ishlatiladi: 
1.
Turli vaqt intervallarini tashkil etish funksiyasi; 
2.
Berilgan chastota bo‘yicha to‘g‘ri burchakli impulslar tashkil etish 
funksiyasi; 
3.
Hisoblagich sifatida berilgan chastota asosida takt impulslarini hisoblash 
funksiyasi. Bu holda tashqi signallar uzunligini hisoblash mumkin. Kerak 
bo‘lsa tashqi signallar sonini xam hisoblash mumkin. 
Umumiy taymer/hisoblagichlar MKda 4 tagacha bo‘lishi mumkin. Bular 
TS0, TS1, 
TS2, TS3.
Xar bir taymer/hisoblagich kirish –chiqish signallarini hisoblovchi, 
hisobchi registriga (HR) ega. Bular 
TCNT0, TCNT1, TCNT2, TCNT3. 
Bu 
registrlar taymerning shu momentdagiqiymatini saqlab turish uchun ishlatiladi. 8 
razryadli taymer 8 razryadli hisobchi registrga ega. 16 razryadli taymer 2 ta 8 
razryadli hisobchi registrga ega. Ular 
TCNT1N 
va