Farmatsevtik yordam fanidan

sbatan ko‘p tarqalgan ekzogen allergenlar
Oziq-ovqat
, sigir suti, tuxum, shokolad, asal, sitrus mevalar, dukkaklilar va boshqalar. 
Maishiy-
uy, mexmonxona, kutubxona, changi va uning ayrim komponentlari 
(mikroskopik xashorotlar- dermatofagoidlar, mikroorganizmlar va b.lar) 
Kepaklar va kuchuk, mushuk, ot va boshqa xayvon junlari, patlar (yostiq patlari, baliqlarning quruq 
emi, uy qushlarining ekskrementi), suvaraklar, mog‘or zamburug‘ining sporalari ( ayniqsa zax 
xonalarda). 
 Kontakt
- Kir yuvish kukunlari, sintetik buyumlar, kosmetik maxsulotlar. 
O‘simlik changlari
- daraxtlar, dala o‘tlari, donli o‘simliklar (makkajuxori, kungaboqar). 
 Ximiyaviy
- kichik (platina, nikel, xrom, simob, dinitroxlorbenzol tuzlari va b.lar) va yuqori 
molekulyar moddalar (laklar, buyoqlar, polimerlar va boshqa tabiiy va sunniy ximiyaviy moddalar. 
 Insektid ( xasharotlar)
- asalari, qovoq ari, chivin va boshqalarning zaxarlari, allergen 
substansiyalari. 
 Dori moddalari
- xar qanday dori moddasi allergen bo‘lishi mumkin. 

---

14 
Allergik reaksiyalar 2ta katta guruxga bo‘linadi 
1.
Spetsifik allergik reaksiyalar. Organizmga endi tushgan allergen ma’lum bir vaqtdan so‘ng 
organizmda yuqori sezuvchanlik sensibilizatsiyani rivojlantiradi. Natijada organizm unga 
tushgan antigenlarga nisbatan spetsefik antitelalar ishlab chiqaradi. Sensibilizatsiyani 
yuzaga chiqargan antigen organizmga qayta tushgandan so‘ng, unga qarshi ishlab 
chiqarilgan antitelalar bilan reaksiyaga kirishadi. Natijada organizmda biologik aktiv 
moddalar – allergiya mediatorlari ajralib chiqa boshlaydi. Allergiya mediatorlari ta’sirida 
ma’lum simptomlardan iborat allergik reaksiyalar yuzaga chiqadi. 
2.
Nospetsefik allergik reaksiyalar. Bunda allergen bilan organizmni birinchi muloqotdayoq 
sensibilizatsiyasiz allergik reaksiya yuzaga chiqadi.