O zbek isto n respublikasi sog liqni saqlash

(nuclei accessorii nervi
oculomatorii), 
pastki tepalik sohasida esa g ‘altak nervining o ‘zagi 
(nucleus nervi trochlearis) 
yotadi. Markaziy kulrang moddaning 
lateral qismlarida uch shoxli nervning o‘rta miya o ‘zagi 
(nucleus
mesencephalicus nervi trigemeni) 
yotadi.
0 ‘rta miyaning qoplamasidan afferent o ‘tkazuv y o ila ri o ‘tadi.
Miya oyoqchasining asosi oq moddadan iborat b o iib , u harakat­
lantimvchi o ik azu v y o ilarid an iborat.
Miya oyoqchasining asos qismi bola tugilganidan keyin po ‘stloq 
bilan orqa miya, o ‘zaklar va miyacha o ‘rtasidagi y o ila r taraqqi- 
yotigabogianib o‘sadi. Odamning bosh miyasi ontogenezida, uning 
filogenitik yangi qism i-bosh miyaning oyoqchasini asosi sezilarli 
o‘zgarishga uchraydi. Miya oyoqchasining asosi bola tugilganidan 
keyin po‘stloq bilan orqa miya, o ‘zaklar va miyacha o ‘rtasidagi 
y o ilar taraqqiyotiga b o g ian ib o‘sadi va o ‘rta miya tomiga b o ig a n
nisbati o ‘zgaradi.
Qizil o ‘zak va uning aloqalari ekstrapiramida tizimi tarkibiga 
kirib, ontogenezda piramida tizimidan ilgariroq paydo b o iad i. U 
yirik va may da hujayrali qismlardan iborat. Yirik hujayrali qism 
oldinroq paydo b o iib , u impulslami miyachadan miya so‘g ‘oni va
249

---

orqa miyaga o ‘tkazib beradi. Mayda hujayrali qismi keyinroq paydo 
b o ‘lib, impulslami miyachadan p o ‘stloq osti va po ‘stloqqa o‘tkazib 
beradi.
Yangi tug‘ilgan chaqaloqda qora moddada pigmenti bo ‘lmagan 
hujayra orolchalari b o ‘lib, ularda pigment 3 - 4 yoshlarda paydo 
bo ‘ladi va 16 yoshda u yuqori darajada takomillashadi.
0 ‘rta miyaning kulrang o ‘zaklari bolalarda yaxshi rivojlangan 
bo ‘ladi. Silviy suv yo ‘li bola hayotining birinchi yilida keng bo‘lib, 
keyinchalik asta-sekin torayadi. 0 ‘rta miya tomining (to‘rt tepalik 
plastinkasi) taraqqiyoti ko ‘ruv va eshituv faoliyatlarining paydo 
bo ‘lishi va rivojlanishiga bog‘liq.