Мавзу: Нутқ маданияти фанининг предмети ва вазифалари

O'ZBEKISTON RESPUBLIKASI 

 PREZIDENTI   I.A.KARIMOV.  

Toshkent shahri, 

2002 yil 27 mart. 

Ilmiy  uslub.  Ilmiy  uslub  fanning  turli  sohalariga  aloqador  so’z  va 

atamalarni  ko’proq  tasarruf  qilish,  bayonning  ko’proq  mantiqiy  dalillarga 

suyanish bilan boshqa uslublardan ajralib turadi. Ilmiy uslubda tabiat va jamiyat 

hodisalari  aniq,  qandaydir  qoidalar,  formulalar  asosida  ifodalanadi.  Ilmiy 

bayonda  fikr  mantiqiy va  ashyoviy  dalillar  bilan  mustahkamlanib boradi.  Ilmiy 

uslubda  to’liqsiz  gaplar,  bir  tarkibli  gaplar  so’z-gaplar  deyarli  uchramaydi. 

So’zlashuvning  qisqa  dialog  turi  ham  ilmiy  uslubda  yozilgan  asarlar  uchun 

begonadir.  Ilmiy  uslubning  ilmiy  va  ilmiy  -  ommabop  ko’rinishlari  bor.  Ilmiy 

ommabop  bayon  o’zining  leksik  tarkibi  va  sintaksisi  bilan  xalq  ommasiga 

mo’ljallangan  bo’ladi.  Bunday  nutqda  fanning  maxsus  sohalariga  aloqador 

atamalar  kamroq  ishlatiladi,  tilga  olinganlariga  izohlar  berib  boriladi.  "Hozirgi 

davr  fonetikasida  ikki  asosiy  usul  mavjud:  subektiv  va  obektiv  usuli.  Subektiv  

usul talaffuzni bevosita (ko’rish va eshitish) kuzatishdan iborat. Bu eng qadimiy 

va doimo qo’llash mumkin bo’lgan usuldir... Texnik  apparatura yordamida ya'ni 

obektiv  usullar  yordamida  aniqlanuvchi  artikulyatsion-akustik  xususiyatlar 

eksperenmental-fonetik  tekshirish  yoki  nutqni  instrumental  tasnif  etish  deb 

yuritiladi."  

Jismning  harakati  to’liq  takrorlanadigan  eng  kichik  vaqt  oralig’i  tebranishlar 

davri  deyiladi.  Davrni  siklik  chastota  orqali  quyidagicha  ifodalash  mumkin:

 

T=2"