Меҳнат ва касб таълими

Фойдаланилган адабиётлар:
1.
Мирзиёев Ш.М.Миллий тараққиёт йўлимизни қатъият билан давом 
эттириб, янги босқичга кўтарамиз. - Т.: “Ўзбекистон” НМИУ, 2018. – 92 б. 
2.
G’oipov X.E. Mehnat muhofazasi. T., “Mehnat”, 2000.-61 b. 
3.
Qudratov A.va boshq. Hayotiy faoliyat xavfsizligi. T., «Aloqachi», 2005.-54 b. 
 
 
 
 
 
 

---

86 
УМУМТАЪЛИМ МАКТАБЛАРИ УЧУН «ТЕХНОЛОГИЯ» 
 ФАНИ ЎҚИТУВЧИЛАРИНИ ТАЙЁРЛАШГА
КОМПЕТЕНЦИАВИЙ ЁНДАШУВ 
Г.М.Анорқулова
ТДПУ “Технология таълими методикаси” кафедраси мудири, п.ф.н. доц., 
М.Э.Магдиева, Д.Т.Достмухамедова
ТДПУ магистри
Хар бир жамиятнинг келажаги унинг ажралмас кисми ва хаётий 
зарурати булган таълим тизимининг кай даражада ривожланганлиги билан 
белгиланади.Республикамизда 
таълим 
соҳасида 
олиб 
борилаётган 
ислоҳатлар, кадрлар тайёрлаш сифатига қўйилаётган замонавий талаблар 
узлуксиз таълим тизимининг ҳар бир бўғинида сезиларли даражада ўз аксини 
топмоқда.
Дарҳақиқат, 
амалга 
оширилаётган 
ислоҳотлардаги 
бардавомлик, 
юртимиздаги тинчлик ва хотиржамлик, халқимиз фаровонлигининг муттасил 
ошиб боришини таъминлаш олдимизда турган энг муҳим вазифалардан 
ҳисобланади. Шу боисдан ислоҳотларнинг туб моҳияти теран англайдиган, 
бу жараёнларда бевосита иштирок этадиган ҳар томонлама етук, замонавий 
ва касбий билим сирларини чуқур эгаллаган баркамол авлодни тарбиялаш 
мамлакатимизнинг келгусида ривожланиши ва тараққиёт йўлидаги асосий 
омиллардан ҳисобланади. Мамлакатимиз Президенти Ш.М.Мирзиёев ўз 
маърузаларида “...Мамлакатимиз аҳолисининг ярмидан кўпи ёшлар эканини 
инобатга олсак, бу борадаги сиёсат, мустақил фикрлайдиган, замонавий 
билим ва касбларни пухта эгаллаган баркамол авлодни тарбиялаш ишлари 
“Ёшларга оид давлат сиёсати тўғрисида”ги Қонун талаблари асосида қатъий 
давом эттирилади”
4
деб таъкидлаганлар. 
Таълим-тарбия 
тизимидаги 
ислоҳотларнинг 
муваффақияти 
кўп 
жиҳатдан ўқитувчи ва мураббийларга боғлиқ. 
Бугунги кун ўқитувчиси ўз устида тинимсиз ишлайдиган, ҳар томонлама 
кенг фикрлайдиган, илғор педагогик ва ахборот технологияларини самарали 
қўллай оладиган ижодкор шахсга, ёшларнинг юрагига чуқур кириб 
борадиган юксак фазилатлар эгасига айланишини ҳаётнинг ўзи талаб 
этмоқда. 
Узлуксиз таълимнинг умумий ўрта таълим бўғинида ўтказилаётган 
ислоҳатлар педагогика олийгоҳларида ҳам педагог тайёрлашга бир мунча 
жиддий қарашни талаб этмоқда. Умумтаълим мактабларида ўқитиладиган 
4
Ш.М.Мирзиёев. Танқидий таҳлил, қатъий тартиб-интизом ва шахсий жавобгарлик-ҳар 
бир раҳбар фаолиятининг кундалик қоидаси бўлиши керак. Ўзбекистон Республикаси 
Вазирлар Маҳкамасининг 2016 йил якунлари ва 2017 йил истиқболлариига бағишланган 
мажлисдаги Ўзбекистон Республикаси Президентининг нутқи// Халқ сўзи газетаси. 2017 
йил 16 январ, №11 

---

87 
“Меҳнат таълими” фани хорижий тажрибаларни таҳлили асосида 
“Технология” фани сифатида ўзгартирилди. Олий таълимда мазкур 
йўналишга 
мутахассислар 
тайёрлаш 
“Меҳнат 
таълими” 
йўналиши 
“Технология таълими” йўналиши сифатида ўзгартирилиши бўйича олий 
таълим вазирлигига таклиф берилди. 
Ўзбекистон республикаси Президенти Ш.М.Мирзиёевнинг 2019 йил 30-
31 январь кунлари Жиззах вилоятига ташрифи давомида берилган 
топшириқлар ва кенгайтирилган тарзда ўтказилган 5-сонли мажлис баёнида 
“Ижтимоий ривожлантириш масалалари бўйича” 119 -бандида қуйидаги 
вазифалар белгилаб берилган: 
Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Жиззах вилояти педагогика 
институтининг 
“Меҳнат 
таълими” 
бакалавриат 
йўналиши 
негизида 
“Технологик таълим” йўналишини 2019-2020 ўқув йилидан тажриба 
сифатида жорий этиш, ўқув режалари ва дастурларини конструкциялаш, 
робототехника, 
техник 
ижодкорликка 
йўналтириб 
ишлаб 
чиқиши 
таъминлансин, деб белгиланган. 
Мазкур вазифани ижросини таъминлашг мақсадида 5112100- Меҳнат 
таълими йўналиши 2019-2020 ўқув йили учун ўқув режасини қайта кўриб 
чиқилди ва умумтаълим мактабаларида “Технология” фани сифатида 
ўқитилаётган “Меҳнат таълими” фанининг дастурлари чуқур таҳлил этилди, 
унга асосан умумтаълим мактабларида “Технология” фани ўғил болалар учун 
алоҳида “Технология ва дизайн”, қиз болалар учун алоҳида “Сервиз хизмати” 
йўналишларида амалга оширилади.
Унга асосан олий таълимда ҳам мазкур йўналишнинг номланиши 
“Технологик таълим” деб номланиб, 2 та ўқув режа асосида ўғил болалар 
“Технология” фани ўқитувчиси, қиз болалар “Технология” фани ўқитувчиси 
тайёрланиши лозим. Шунигдек республика умумтаълим мактаблари 
талабларига асосан ҳар икки йўналишда ҳам “ўзбек” гуруҳи ҳам “рус” 
гуруҳлари учун қабул ташкил этилиши лозим. Хорижий мамлакатларда 
жумладан Россия, Корея, Хитой мамлакатларида “Технология” фани 
ўқитувчисини тайёрлаш ўқув режа ва дастурлари таҳлил этилди.
Мазкур таҳлиллларга асосан ўқув режани такомиллаштириш бўйича 
таклиф берилди.