O bobojonov k. Jumaniyozov

Masalan.
Xo’jalik yurituvchi sub’ekt tomonidan "A" mahsulotni ishlab 
chiqarish uchun 100000 so’m sarflash nazarda tutilgan, ya’ni rejadagi 
tannarxi 100000 so’m.
Ishlab chiqarilgan ushbu mahsulotning haqiqiy tannarxi buxgalteriya 
ma’lumotiga ko’ra 98000 so’mni tashkil qiladi. Mahsulotning haqiqiy 
tannarxi bilan reja tannarxi o’rtasidagi farq (tejalgan) 2000 so’mni 
(100000-98000) tashkil qilgan. Hisobda bu quyidagicha buxgalteriya 
o’tkazmalari tuzish bilan schyotlarda aks etadi. 
Dt 2810-"Ombordagi tayyor mahsulotlar" schyoti - mahsulot reja 
tannarxiga (hisobot oyi davomida) - 100000 so’m(oy davomida).
Dt 2810-"Ombordagi tayyor mahsulot" schyoti - mahsulot haqiqiy 
tannarxi bilan reja tannarxi o’rtasidagi farq summasiga (haqiqiy tannarx 
aniqlangandan so’ng) (-) 2000 so’m, oyning oxirida.
Кt 2010-"Asosiy ishlab chiqarish" schyoti - mahsulotning ishlab 
chiqarish rejadagi tannarxiga 100000 so’m, oy davomida va К-t 
2010-"Asosiy ishlab chiqarish" (=) 2000 so’m, oyning oxirida.
Tayyor mahsulotni hisobga olishda ulgurji, chakana narx va reja 
tannarxidan foydalaniladigan bo’lsa, u holda jo’natilgan hamda sotilgan 
mahsulotning haqiqiy tannarxi bilan hisobda qabul qilingan baho 
o’rtasidagi farqni aniqlash zaruriyati tug’iladi.
Tayyor mahsulotlarning sintetik hisobi 2800 schyotlarda yuritiladi. Bu 
schyotlarning debeti 2010-"Asosiy ishlab chiqarish", 2310-"Yordamchi 
ishlab chiqarishlar" schyotlarining krediti bilan, krediti esa 9110-"Sotilgan 
mahsulotlarning
tannarxi"
schyotining
debeti
bilan 
korrespondensiyalanadi.
Joriy hisobda ishlab chiqarishdan omborlarga qabul qilingan mahsulot 
quyidagicha aks ettiriladi. Haqiqiy tannarx ma’lum bo’lgandan keyin 
329

---

o’rtasidagi farq summaga schyotlarda quyidagicha buxgalteriya 
o’tkazmalari tuziladi:
D-t 2010-"Asosiy 
ishlab chiqarish" 
К-t
2310-"Yordamchi ishlab 
chiqarishlar"
D-t 2800-"Tayyor 
mahsulotlar" К-t
S-N
100000 
rej
a 
tanna
rxi
S-N
100000
-2000 Farq 
-2000