Maxsus qism iqtisodiyot sohasidagi jinoyatlar. Ekologiya sohasidagi jinoyatlar

JK 184-moddasi 3-qismida 
juda ko‘p miqdorda soliq va boshqa 
to‘lovlardan bo‘yin tovlash jinoyati sodir etilganligi uchun javobgarlik 
nazarda tutiladi. 
JK 184-moddasining 4-qismida 
rag‘batlantiruvchi norma 
mustahkamlangan, unga muvofiq, «qasddan yashirilgan, kamaytirib 
ko‘rsatilgan foyda (daromad) bo‘yicha soliqlar va boshqa to‘lovlar to‘liq 
to‘langan taqdirda, ozodlikni cheklash va ozodlikdan mahrum qilish 
tariqasidagi jazo qo‘llanilmaydi», deyiladi. 
JKning 
184-moddasi 5-qismiga ko‘ra
birinchi marta jinoyat sodir etgan 
shaxs, agar u soliq tekshiruvi materiallarini ko‘rib chiqish natijalari 
bo‘yicha davlat soliq xizmati organining qarorini olgan kundan e’tiboran 
o‘ttiz kun ichida soliqlar va boshqa majburiy to‘lovlar, shu jumladan 
penyalar va boshqa moliyaviy sanktsiyalar tarzida davlatga yetkazilgan 
zararning o‘rnini to‘liq qoplasa, javobgarlikdan ozod qilinadi. 
12-§. Budjet va smeta-shtat intizomini buzish (JK 184
1
-moddasi) 
Moliya yilida Budjet va smeta-shtat intizomini buzishning 
ijtimoiy 
xavfliligi 
mazkur jinoyat sodir etilishi natijasida Budjetda asossiz 
taqchillik paydo bo‘lishida, yordamga muhtoj muassasa va tashkilotlarni 
talab qilingan vositalar, mablag‘lar bilan ta’minlamaslik uchun haqiqiy 
asos paydo bo‘lishida ifodalanadi. Sharhlanayotgan jinoyatning sodir 
etilishi davlat mablag‘larini samarali, to‘liq natija bilan va o‘z o‘rnida 
ishlatishga yo‘l bermaydi. Buning natijasida aholining alohida qatlamlari 
orasida boqimandalik, norozilik kayfiyati shakllanadi, bu esa 
O‘zbekistonda o‘tkazilayotgan islohotlarning jamiyat tomonidan idrok 
qilinishiga salbiy ta’sir o‘tkazadi, ularni obro‘sizlantiradi. 
Jinoyatning 
bevosita obyekti 
xarajatlar limitiga rioya qilish, Budjet 
mablag‘larini qonuniy va maqsadli sarf etishning o‘rnatilgan tartibiga 
rioya qilish sohasidagi ijtimoiy munosabatlardir. 
Budjet va smeta-shtat intizomini buzish 
predme
ti deb, Budjet 
mablag‘lari, ya’ni davlat Budjetiga kirgan va qonunda o‘rnatilgan tartibda 
1
Ўша жойда. — 122-123-бет.
169 

---

bu mablag‘larni oluvchiga ajratilgan moddiy va pul mablag‘lari tan 
olinishi lozim.