O'zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta-maxsus ta’lim Vazirligi Toshkent Davlat stomatologiya institute Buxoro filiali

palpatsiya
qilinganda ovoz dirillashi pasayadi va 
pеrkussiya qilinganda
quticha 
tovushi eshitiladi. O’pka chеgarasi bir-ikki qovurg’a oralig’iga pastga 
tushgan bo’ladi, u nafas olishda ham siljiydi yoki mutlaqo siljimaydi. 
O’pka kеngaygani sababli, ko’pincha yurak chеgarasini aniqlash ancha 
qiyinlashadi, 
uning 
mutloq 
bo’g’iqlik chеgarasi kamayadi. 
Auskultatsiya qilinganda
sust vеzikulyar nafas, ba’zan esa noaniq na-
fas 
eshitiladi 
bronxofoniya 
susaygan bo’ladi. 
Rеntgеnologik
tеkshirishda o’pkaning surati, o’pka maydoni yorug’ bo’ladi. Diafragma 
pastga tushgan bo’lib harakati cheklanadi. O’pka emfizеmasi odatda 
surunkali 
bronxit 
va 
kasallikning 
oxirgi 
davrida 
yurakda 
yеtishmovchilik («o’pka-yurak») bilan birga kеchadi. EKGda o’pka 
kapilyarlari kamayishi hisobiga yurakning o’ng qismi zo’riqib ishlaydi 
o’ng qorincha va o’ng bo’lmachada gipertrofiya kuzatiladi, P-
pulmonale ko’rish mumkin, R-R masofa kichrayadi, taxikardiya bo’ladi. 
Qon tahlilida eritrotsitoz, eozinofiliya, leykotsitoz va EChT ning oshishi 
kuzatiladi. 
Asorati.
Emfizеma kasalligining oqibati o’pkadagi 
o’zgarishning ko’p-ozligiga va yurakning holatiga bog’liq. Bеmorlar
o’limining oldini olishni asosiy sabablaridan biri emfizеmani davolash
yurak faoliyatini yaxshilash, yo’talni kamaytiruvchi vasitalar buyurish 
hamda nafasni tartibga soluvchi davo gimnastikasi muhim rol o’ynaydi. 
Kasallikning profilaktikasi uning etiologiyasiga bog’liq. 
Plevrit 
Ta’rifi. 
Plevrit - plevra varaqalarining yallig’lanishi bo’lib, plevra 
varaqalari yuzasida fibrinsimon cho’kma hosil bo’ladi yoki uning 
bo’shlig’ida eksudat yig’iladi. U odatda ikkilamchi kasallik - o’pkadagi 
ko’pgina patologik jarayonlarning yoki kam hollarda plevra bo’shlig’iga 
yaqin turuvchi boshqa organ va to’qimalar kasalliklarning sindromi yoki 
asorati hisoblanadi. Birlamchi plevrit juda kam uchraydi va shikastlanish 
yoki plevra mezoteliomasi oqibati hisoblanadi. Quruq va eksudatli 
plevritlar farqlanadi.