O'zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta-maxsus ta’lim Vazirligi Toshkent Davlat stomatologiya institute Buxoro filiali

 O’tkir leykozlar
:

---

532 
Mieloblast 
Limfoblast 
Monoblast 
Promielotsitar 
O’tkir eritromieloz 
Differentsiatsiyalashmagan leykoz 
Surunkali 
leykozlar: 
Surunkali 
limfoleykoz, 
Surunkali 
mieloleykoz,
 
Surunkali 
monotsitar 
leykoz, 
mielom 
kasalligi, 
Valdenstrem 
makroglobulinemiyasi, 
eritremiya, 
yaxshi 
sifatli 
subleykemik mieloz (mielofibroz, osteomieloskleroz) larga bo’linadi. 
 
Etiologik omillari: 
kasallikni keltirib chiqaruvchi omillarga 
biologik (DNK tutuvchi viruslar), fizikoviy (radiatsion nurlanishlar), 
genetik 
nazariya, 
kimiyoviy 
kontserogenlar 
(3,4-benzipiren, 
metilxolantren va b.q.). Etiologik omillar ta’sirida suyak ko’migi 
hujayralarining birida xromasom mutatsiya kuzatiladi va bu o’z 
navbatida ko’payib, blast hujayralar klonini (boshlang’ich) hosil qiladi.
Leykozlar 
Avvallari lеykozlar lеykеmiyalar, dеb atalar edi. Lеykеmiya (oq 
qonlik) dеb, qonda oq qon tanachalari, ayniqsa yеtilmagan oq qon 
tanachalarining soni kеskin ko’payib kеtadigan patologik formalariga 
aytiladi. Lеykеmiyalarni lеykotsitozlardan ajratib turadigan eng muhim 
bеlgisi oq qon manzarasida yuzaga kеladigan sifat xususiyatlaridir: 
lеykеmiyalarda, odatda oq qon lеykotsitozlardagiga qaraganda ancha 
ko’proq «yosharishi» kuzatiladi.
Leykemik leykozlardan leykemik reaktsiyani farqlay olish kerak. 
Leykemik reaktsiyalar (leykotsitoz) ham ba’zan leykoz hujayralar kabi 
haddan ziyod oshib ketadi, lekin bu holatda kasallik sababini davolash 
bularga yaxshi samaralidir va leykotsitoz o’z holatiga qaytadi, shu bilan 
birga funktsional va morfologik xususiyatlarini saqlab qoladi.