O'zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta-maxsus ta’lim Vazirligi Toshkent Davlat stomatologiya institute Buxoro filiali

 

---

507 
 
Qondagi laborator ko’rsatkichlar. Gеmoglobin 
miqdorini aniqlash 
Bemorlarni laborator tekshiruvga tayyorlash.
Qonni tekshirish
. 
Qon ko’rsatkichlari sutka davomida o’zgarib turadi, shuning uchun ham 
iloji boricha qonni ertalab tekshirish lozim, shoshilinch holatlardan 
tashqari. Hamma analizlar ham rentgenografiya, ultra tovush tekshiruvi, 
fibrogastroduodenoskopik tekshiruvlar va fizioterapevtik davolashdan 
oldin olinishi kerak. Bular tahlillarni o’zgarishiga olib keladi. Analiz 
topshirgunga qadar 1 soat davomida chekish ham man etiladi. Sutka 
davomida jismoniy zo’riqishlardan, spirtli ichimliklardan, kun rejimi va 
ovqatlanish rejimini o’zgartirmaslik kerak. Tahlil nahorda topshirilishi 
kerak, oxirgi ovqatlanishdan 12 soat o’tgandan so’ng, suv ichsa bo’ladi. 
Tahlil natijalariga dori moddalar tasir qiladi, dori ichilmasligi kerak 
sutka davomida. Qonni yotgan holatda olish maqul, turgan holatda bosh 
aylanishi mumkin. Qaysi tomirdan qon olinsa shu tomirda 1 soat 
davomira yuk tashish mumkin emas (sumka tashish). Laborator 
ko’rsatkichlarni nazorat qilish uchun sutkaning bir vaqtda, bir 
laboratoriyada olinib, bitta reaktibdan foydalangan maqul. Chunki har 
xil reaktiv ishlatilsa natijalar har xil bo’lishi mumkin. Venadan qon olish 
uchun vakumli sistemadan foydalanish zarur. Gematoma bo’lmasligi 
uchun igna sanchilgan joy, qon olingandan so’ng yaxshilab steril mato 
bilan 15 daqiqa qavomida bog’lanadi. Umumiy tahlil uchun qon 4- 
barmoqdan kamida oxirgi ovqatlanishdan 1 soat otgandan so’ng olinadi. 
Chaqaloqlarda oyoq (tovon) dan olinishi mumkin.
Qonni bioximik tekshirish
uchun nahorda oxirgi ovqatlanishdan 
12 soat o’tgandan so’ng olinadi. Lipidogrammaga tekshirish uchun 
(xolesterin va uning fraktsiyalari) oxirgi yengil ovqatlanishdan kamida 
14 soat o’tgan bo’lishi kerak. Glukozaga tolerantlikka tekshirish uchun 3 
kun davomida aralash parhez tutishi maqul (parhezda kuniga 250 gr 
uglevodlar bo’lishi kerak). Uglevod almashinuviga tasir qiluvchi 
dorilarni va garmonlarni qabul qilinishi qatiyan man qilinadi 
(diabetiklardan tashqari, hayotiga xavf soladigan bo’lsa). Test 1 soatdan 
4 soatgacha davom etadi. Bu vaqt bemor klinikada bo’lishi karak. 
Repraduktiv yoshdagi ayollarda garmonlar tekshirilishi lozim bo’lsa, 
ular menstrual tsiklini tegishli kuniga qon olinishi lozim. Qon ivishini 
tekshirish uchun pattsientlar varfarin, geparin, fraksiparin, kleksan, 

---

508 
plaviks, aspirin, kurantil, tromboass kabi qon ivishini susaytiruvchi va 
aminokapron kislota, vitamin K (vikasol), ditsinon kabi qon ivishini 
kuchaytiruvchi dorilarni qabul qilmagan bo’lishi lozim.