Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш

 
 
 
Тақризчилар: 
Исроилова Г.М. 
-ЎзР ССВ Врачлар малакасини ошириш институти, ―Гигиена‖ 
кафедра катта ўқитувчиси, т.ф.н. 
Умаров Р.К. 
-Тошкент шаҳар ДСЭНМ бош шифокори, т.ф.н. 
Фан дастури Тошкент тиббиѐт академияси Кенгашида кўриб чиқилган ва тавсия 
қилинган (2016 йил ―23 ‖ 12 даги 5- сонли баѐннома). 
 
 

---

384 
КИРИШ 
Ушбу дастурда ―Умумий меҳнат гигиенаси‖ фанининг мазмуни, предмети ва методи, 
умумий меҳнат гигиенаси фанининг моҳияти, унинг мақсади ва вазифалари, Ўзбекистон 
Республикасида умумий меҳнат гигиенаси фанининг фаолиятини ташкил қилишнинг 
ҳуқуқий ва ташкилий асослари, гигиена касбига малакавий ва ахлоқий талаблар, гигиеник 
муҳимлик ва шу каби мавзулар узвийлик ва узлуксизлик нуқтаи-назаридан мантиқий кетма-
кетликда ўз аксини топган. ―Умумий меҳнат гигиенаси‖ фанини чуқур ўрганиш тегишли 
соҳалар муаммоларини ҳал қилишда муҳим роль ўйнайди. 
Фаннинг мақсад ва вазифалари 
―Умумий меҳнат гигиенаси‖ фанининг асосий мақсади – назорат остидаги ишлаб 
чиқариш объектларида давлат санитария назорати олиб бориш учун назарий ва амалий 
тайѐргарликни таъминлаш, иш шароитини яхшилаш, ишчилар саломатлигини сақлаш, ташқи 
муҳитни ҳимоя қилишга қаратилган чора-тадбирларни ташкил қилиш бўйича назарий ва 
амалий билимларни шакллантиришдан иборат.
Фаннинг вазифаси – уни ўрганувчиларга: 
- ишловчилар организми функционал холатини текшириш усуллари;
- организмига таъсир этувчи ишлаб чиқариш омилларни ўрганиш ва олинган натижаларни 
баҳолаш; 
- СанҚ ва М бўйича меҳнатни оғирлиги ва кескинлиги кўрсаткичларини аниқлаш; 
- ишлаб чикаришда зарарли ва хавфли омилларни таъсирини олдини олиш максадида 
ШХВларни тавсия этиш; 
- чарчашни олдини олишга, иш қобилиятини оширишга, саломатлигини мухофазалашга 
қаратилган чора тадбирларни ишлаб чиқиш ва тадбиқ этиш; 
- ишлаб чиқариш токсикологияси тушунчасини асосий принципларини қўлланилиш 
усулларини ўрганиш; 
- касб билан боғлик заҳарланиш ва касалланишни текшириш усулларини 
- ишловчилар касалланиши билан меҳнат шароитлари ўртасидаги сабаб ва боғликлик 
алоқани таҳлил қилиш усулларини ўрганиш; 
- халқ хўжалигида пестицидларни қўллашда, сақлашда ва ташишда ишловчиларни иш 
шароитини санитар бахолаш; 
- умумий касалланиш ва касб касалликларини камайтиришга, ишлаб чиқариш 
унумдорлигини оширишга, оптимал иш шароитларини яратишга қаратилган комплекс чора 
тадбирлар ишлаб чиқиш.